سوفل قلبی، بیماری کودکی تا بزرگسالی

قلب چهار حفره، شامل دو دهلیز و دو بطن، دارد و هر حفره با یک ساختار غضروفی از دیگری جدا می‌شود. این ساختار شامل دیواره‌ی بطنی، دیواره‌ی دهلیزی، و چهار دریچه به نام‌های دریچه‌ی آئورت، دریچه‌ی ریوی، دریچه‌ی میترال و دریچه‌ی سه‌لَختی است که جریان را در یک مسیر خاص در قلب هدایت می‌کنند به طوری که در هر ضربان، قلب به طور موثری بتواند خون را به همه‌ی نقاط بدن پمپ کند.

قلب چگونه کار می کند؟

• هر ضربان قلب دو فاز دارد، سیستول و دیاستول. سیستول وقتی است که قلب با پمپاژ خون تخلیه می‌شود و دیاستول زمانی است که حفره‌های قلبی پر از خون می‌شوند.
• خون از طریق بزرگ‌سیاهرگ وارد دهلیز راست می‌شود.
• سپس از طریق دریچه‌ سه‌لختی وارد بطن راست می‌شود.
• قلب با ضربان سیستولی، از طریق دریچه‌ ریوی که بطن راست و دهلیز ریوی را از هم جدا می‌کند، خون را به سمت ریه‌ می‌فرستد.
• در ریه‌ها، اکسیژن به گلبول‌های قرمز خون می‌رسد و کربن دی‌اکسید که ماده‌ی زائد است، دفع می‌شود.
• خون اکسیژن‌دار به دهلیز چپ می‌رود و از آن‌جا از طریق دریچه‌ی میترال به بطن چپ وارد می‌شود.
• ضربان سیستولی قلب باعث می‌شود سمت چپ قلب شروع به کار کند و خون را از طریق دریچه‌ی آئورت بفرستد که بطن چپ و آئورت را از هم جدا می‌کند.
• خون دارای اکسیژن از طریق آئورت به سراسر بدن می‌رود تا به بافت‌ها اکسیژن‌رسانی کند.

سوفل قلب یا صدای اضافه در قلب

صدای غیر معمول و اضافی قلب یا همان سوفل قلبی زمانی ایجاد می‌شود که جریان خون درون قلب آرام نیست و آشفتگی وجود دارد. پزشک با استفاده از گوشی پزشکی و هنگام معاینه‌ی فیزیکی می‌تواند این صدای غیر طبیعی قلب را بشنود.

همه‌ی صداهای غیر طبیعی بدن خطرناک و ناهنجار نیستند و شاید اصلاً نشانه‌ مشکلی نباشند، اما وقتی چنین صدایی شنیده می‌شود به طور بالقوه به عنوان نشانه‌ای از وجود یک ناهنجاری ساختاری در قلب در نظر گرفته می‌شود.

انواع صدای اضافه قلبی

دو نوع اصلی سوفل قلبی وجود دارد: سوفل های معمولی و سوفل های غیر طبیعی.

سوفل های ساده و گاه و بیگاه در کودکان سالم و بزرگسالان رایج است. آنها به دلیل جریان طبیعی خون در قلب ایجاد می شوند و هیچ علامتی ایجاد نمی کنند. از سوی دیگر ، سوفل غیرطبیعی می تواند نشانه ای از یک بیماری قلبی باشد.

انواع مختلفی از سوفل غیرطبیعی وجود دارد که هر کدام علت خاص خود را دارند. برخی از رایج ترین انواع سوفل غیر طبیعی عبارتند از:

• سوفل سیستولیک: این سوفل در هنگام سیستول که انقباض بطن های قلب است رخ می دهد. آنها می توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند، از جمله نشتی دریچه قلب، باریک شدن دریچه قلب، یا سوراخ در دیواره قلب.
• سوفل دیاستولیک: این سوفل در هنگام دیاستول که شل شدن بطن های قلب است رخ می دهد. آنها می توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند، از جمله نشتی دریچه قلب یا سفت شدن ماهیچه قلب.
• سوفل مداوم: این سوفل در تمام چرخه قلب رخ می دهد. آنها می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند، از جمله سوراخ در دیواره قلب یا دریچه قلب ناقص. 👈 علت و علائم وجود سوراخ در قلب چیست؟

آیا سوفل قلب خطرناک است؟

صدای اضافه قلب به خودی خود خطرناک نیست. با این حال، می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای قلبی باشد. اگر سوفل قلبی دارید، متخصص قلب و عروق آزمایش هایی را برای تعیین علت انجام خواهد داد. اگر سوفل ناشی از عارضه قلبی باشد، پزشک درمان را برای مدیریت این بیماری توصیه می کند.

بارداری و بیماری های قلبی

قلب در دوران بارداری حدود 40 درصد بیش‌تر از حالت عادی خون را به اندام‌های بدن پمپ می‌کند و معنای آن این است که قلب در این دوران بسیار سخت‌تر از حالت معمول کار می‌کند. یکی از راه‌های طبیعی بدن برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد در هنگام زایمان این است که عروق خونی برای انطباق با افزایش جریان خون، گشاد می‌شوند تا فشار خون کاهش پیدا کند و احتمال لختگی بیش‌تر شود تا خونریزی شدید رخ ندهد. یک قلب سالم و نرمال به خوبی می‌تواند این تغییرات را مدیریت کند. اما معمولاً به بیماران دارای مشکلات قلبی گفته می‌شود که بارداری برای آنان مثل 9 ماه تست تردمیل یا تست استرس اکوکاردیوگرافی است. برای مشاهده فیلم استرس اکو کلیک کنید.

صدای اضافه قلب در بارداری

سوفل قلبی همان صداهای اضافی قلب است که طی ضربان قلب شنیده می‌شود و معمولاً خیلی رایج است. معمولاً 90 درصد زنان باردار در این دوران به علت افزایش حجم خون دچار این مسئله می‌شوند. همچنین در دوران بارداری ممکن است مسائلی پیش بیاید که منجر به نامنظمی‌های ضربان قلب شود و کاملاً هم نرمال باشند، به طوری که فقط با استفاده از تست خاص قلبی بتوان آن‌ها را تشخیص داد. اگر چنین عارضه‌ای در شما هم وجود دارد با پزشک مشورت کنید چون شاید نیاز به پیگیری‌های بیش‌تری باشد.

درجه بندی صدای اضافه قلب

درجه شدت سوفل قلب توسط عوامل متعددی از جمله بلندی سوفل، طول سوفل و محل سوفل تعیین می شود. به طور کلی، سوفل هایی که بلندتر، طولانی تر و در نواحی خاصی از قلب قرار دارند، بیشتر به دلیل یک بیماری زمینه ای قلبی ایجاد می شوند.با این حال، توجه به این نکته ضروری است که همه صداهای اضافی قلبی مضر نیستند. در واقع بسیاری از افراد صدای اضافه قلب بی خطر دارند که هیچ مشکلی ایجاد نمی کند. اگر سوفل قلبی دارید، متخصص قلب و عروق می‌تواند شدت سوفل را ارزیابی کند و تشخیص دهد که آیا علت آن خطرناک و نگران کننده است یا خیر.

سوفل قلب سیستولیک چیست؟

سوفل سیستولیک سوفل قلبی است که در حین سیستول، که انقباض بطن های قلب است، رخ می دهد. آنها می توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند، از جمله نشتی دریچه قلب، باریک شدن دریچه قلب، یا سوراخ در دیواره قلب.

تشخیص

این اختلال معمولاً زمانی آشکار می‌شوند که پزشک در طول معاینه‌ جسمی با گوشی پزشکی آن‌ها را بشنود. برای این که پزشک بتواند متوجه شود که این صداها بی‌خطر یا غیرطبیعی هستند، این مراحل را پیش می‌گیرد:

• صدا چقدر بلند است؟ برای بلندی صدا مقیاس 1 تا 6 تعیین شده و 6، بلندترین صدا است.
• این صدا از کجای قلب شما شنیده می‌شود؟ و آیا در گردن یا پشت شما هم شنیده می‌شود یا نه؟
• شدت آن چطور است؟ بلند، متوسط یا کم؟
• چه چیزی روی آن تاثیر می‌گذارد؟ مثلاً اگر موقعیت بدنتان را تغییر دهید یا ورزش کنید، روی صدا تاثیری دارد؟
• چه وقت اتفاق می‌افتد و برای چه مدت؟ صداهایی که هنگام پر شدن قلب با خون (صداهای دیاستولی) یا در سراسر ضربان قلب (صداهای پیوسته) شنیده می‌شوند نشان‌دهنده‌ یک مشکل قلبی هستند. شما یا فرزندتان برای مشخص شدن مشکل نیاز به آزمایش‌های دیگری دارید. صداهای اضافی که هنگام خالی شدن قلب شنیده می‌شوند (سیستولیک) عموماً بی‌خطر هستند و باعث ایجاد مشکلی نمی‌شوند، اما به هر حال ممکن است گاهی نشان‌دهنده‌ یک مشکل قلبی باشند.

پزشک به دنبال نشانه‌ها و علایم مربوط به مشکلات قلبی خواهد بود و از شما در مورد سابقه‌ پزشکی خود و دیگر اعضای خانواده می‌پرسد تا متوجه شود که آیا کسی در خانواده‌ شما قبلاً مشکل قلبی یا سوفل قلبی داشته است یا نه.

آزمایش‌های تشخیصی

در صورتی که پزشک احساس کند سوفل و صداهای اضافی قلب شما غیر طبیعی هستند، برای شما یا فرزندتان آزمایش‌های دیگری تجویز می‌شود:

• تصویربرداری از قفسه‌ سینه: این تصویر می‌تواند شرایط قلب، شش‌ها و عروق خونی را نشان دهد. در این عکس در صورتی که قلب شما بزرگ شده باشد مشخص خواهد بود و می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که یک مشکل زمینه‌ای باعث سوفل قلبی شده است.
• نوار قلب (ECG): در این روش غیرتهاجمی، ردیاب را روی قفسه‌ی سینه‌ی شما می‌گذارند تا پالس‌های الکتریکی ناشی از ضربان قلب را ثبت کند. با استفاده از این آزمایش، پزشک می‌تواند وضعیت ریتم قلب و مشکلات ساختاری را بررسی کند. برای اینکه بدانید نوار قلب چه بیماری هایی را نشان میدهد؟ کلیک کنید.
• اکوکاردیوگرافی: در این روش با استفاده از امواج فراصوت و بی خطر، تصویری با جزییات به دست می‌آید که می‌تواند ساختار و کارکرد قلب شما را نشان دهد. به وسیله‌ اکاردیوگرافی می‌توان وضعیت غیر طبیعی دریچه‌های قلب را تشخیص داد، مانند دریچه‌های کلسیفیه شده (دچار رسوب کلسیم) یا دریچه‌هایی که نشت دارند، همچنین می توان اکثر نقایص قلبی را به این روش تشخیص داد. برای آشنایی با نحوه انجام اکو قلب در مطب کلیک کنید.
• کاتتریزیشن قلبی (وارد کردن میله): در این روش یک کاتتر وارد سیاهرگ یا سرخرگ پا یا بازو می‌شود و در نهایت به قلب می‌رسد. در این روش، فشار درون حفره‌های قلبی را می‌توان اندازه گرفت و تزریق ماده‌ی رنگی هم انجام می‌شود. ماده‌ رنگی در تصویربرداری اشعه‌ ایکس دیده می‌شود و به پزشک کمک می‌کند تا جریان خون درون قلب، عروق خونی و دریچه‌ها را چک کند. این تست زمانی انجام می‌شود که نتیجه‌ی آزمایش‌های دیگر قاطع نباشد.

پیشگیری از سوفل قلبی

با این که باید بدانید که کار خیلی زیادی برای پیشگیری از سوفل قلبی از شما برنمی‌آید، اما خبر خوب این است که این صداهای اضافی یک بیماری قلبی محسوب نمی‌شوند و اغلب جدی و خطرناک نیستند. مثلاً بسیاری از سوفل‌های قلبی در کودکان با رشد کودک خودبه‌خود ناپدید می‌شود و در بزرگسالان هم زمانی این صداها برطرف می‌شوند که شرایط زمینه‌ای به‌وجودآورنده‌ی این صداها بهبود پیدا کند.

درمان صدای اضافی قلب

در مواردی که صداهای اضافی قلب خطرناک نیستند اصلاً نیازی به درمان نیست، چون قلب سالم و نرمال است. حتی در صورتی که این صداهای بی‌خطر ناشی از بیماری مانند تب یا تیرویید پرکار باشد، با بهبود آن مشکل زمینه‌ای، این صداها هم از بین می‌روند.

در صورتی که سوفل قلبی شما یا کودکتان غیر طبیعی باشد، پزشک باید در طول زمان وضعیت شما را تحت کنترل قرار دهد. در صورتی که نیاز به درمان باشد، بر این اساس که کدام مشکل این صداهای غیر طبیعی را به وجود آورده، می‌توان از دارو یا جراحی استفاده کرد.

درمان دارویی

پزشک شما داروها را بر اساس نوع مشکل تجویز می‌کند. برخی از این داروها عبارتند از:

• داروهای ضد انعقاد خون: پزشک ممکن است برای شما داروهایی مانند آسپیرین، وارفارین، یا کلوپیدوگرِل تجویز کند. این داروها با جلوگیری از انعقاد و لخته شدن خون می‌توانند مانع حمله یا ایست قلبی شوند.
• قرص‌های ادرارآور: این داروها مایع اضافی را از بدن شما خارج می‌کنند؛ وجود مایع اضافی در بدن می‌تواند کمک کند برخی عارضه‌ها که باعث بدتر شدن سوفل قلبی می‌شوند، مانند فشار خون بالا، درمان شوند.
• بازدارنده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE): این داروها فشار خون را پاین می‌آورند. فشار خون بالا می‌تواند بیماری زمینه‌ای ایجاد کننده‌ی صداهای اضافی قلب را بدتر کند.
• استاتین‌ها: گروهی از داروها هستند که کلسترول خون را پایین می‌آورند. به نظر می‌رسد کلسترول بالا می‌تواند برخی مشکلات دریچه‌های قلب، مانند سوفل قلبی، را تشدید کند.
• بتا بلاکرها: این داروها فشار خون و ضربان قلب را کاهش می‌دهند و برای برخی انواع مشکلات دریچه‌ی قلب استفاده می‌شوند.