عوارض و خطرات باردارى براى بيماران قلبى

در بررسی باردارى براى بيماران قلبى باید چند موضوع را مد نظر گرفت تا سلامت مادر و جنین به خطر نیفتند. بیماران قلبی یا افراد مستعد بیماری قلبی باید حتما با مشاوره و تحت نظر پزشک برای بارداری اقدام کنند. موضوعات تحت بررسی پزشک عبارت اند از :

• وضعیت سلامتی و آمادگی جسمانی بیمار قلبی
• داروها و روش های پیشگیری از بارداری در بیماران قلبی
• خطرات بیماری قلبی مادر بر جنین
• اثرات داروهای بیمار بر جنین
• ریسک حمله قلبی در هنگام بارداری برای بیماران قلبی

خطر بارداری برای بیماران قلبی

در زنان مبتلا به بيمارى هاى قلبى مرگ مادر در دوران باردارى بسيار نادر است، به استثناء بيماران مبتلا به سندرم آيزن منگر، بيمارى عروقى ريوى و سندروم مارفان با آئورتپاتى.

با این حال، زنان باردار مبتلا به بیماری هاى قلبی در معرض خطر مشكلات دیگری همچون نارسایی قلبی، آریتمی و سکته مغزی هستند.

اكثر زنان باردار در مراكز مراجعه را زنان باردارى كه بيمارى هاى قلبى مادرزادى دارند، تشكيل مى دهد.

گروه بعدى متعلق به زنانى است كه به بيمارى روماتيسم قلبى مبتلا هستند.

کاردیومیوپاتی حاملگی بسيار نادر است. کاردیومیوپاتی در بارداری نوعی اتساع یافته از این بیماری است که در آن حفره های قلب بزرگ شده و عضله آن ضعیف می شود. این وضعیت سبب کاهش درصد خون تخلیه شده از بطن چپ قلب، در هر بار انقباض می گردد.

دو گروه وجود دارند که مورد بحث قرار نمی گیرند، اين دو گروه عبارتند از بیماری عروق کرونر كه به ندرت با آن مواجه مى شويم، و افتادگی دریچه میترال ايزوله که به طور کلی نتیجه ای عالی دارد.

خطرات بارداری بعد از عمل قلب باز

بیماری قلبی یکی از مهمترین مسائل پزشکی در دوران بارداری است. این مساله یکی از علل شایع و مرگ غیرمستقیم مادران است. تقريبا حدود یک درصد از باردارى ها به دليل بيمارى هاى قلبى بغرنج مى شوند و مديريت اين موارد ممكن است كل تيم پزشكى را براى تامين سلامتى مادر و جنين به چالش بكشاند.

پيشرفت در جراحى قلب، كيفيت زندگى و سطح عملكرد سيستم قلبى عروقى بيماران مبتلا به بيمارى هاى قلبى مادرزادى يا اكتسابى را ارتقاء داده است. اين نوع بيمارى ها ٠.١ درصد تا ٤ درصد از باردارى ها را مختل مى كند.

امروزه، با بيماران بيشترى مواجه مى شويم كه در سابقه پزشكى خود جراحى هاى مربوط به روماتيسم قلبى يا بيمارى هاى قلبى مادرزادى دارند. مدیریت يك بیمار باردار پس از عمل جراحی قلب برای همه ارائه دهندگان خدمات درمانی یک مسئله پیچیده است. اين موضوع، مساله اى چالش برانگيز براى متخصص زنان و زايمان است، چرا كه هم سلامت مادر و هم سلامت جنين مى بايست تامين گردد.

از مواردى كه باعث مرگ مادر مى شود، مى توان ترومبوآمبوليك، كه نارسايى قلبى و خونريزى است را نام برد.

تأثیر بیماری قلبی مادر بر جنین

بارداری باعث به وجود آمدن تغییراتى در عملکرد سيستم قلبی عروقی مى شود. نتیجه نهایی تمامى این تغییرات افزایش کار قلب است. مطالبه باردارى براى كسانى كه به بيمارى هاى قلبى مبتلا هستند، باعث بروز استرس و فشار بر روى قلب مى شود. به همین علت جنين در معرض خطرات محدودیت رشد داخل رحمی، خطر هیپوکسی، و تاثيرات داروهاى خوراكى ضد انعقادى و ديگر داروهايى كه براى تقويت سيستم قلبى عروقى به بيمار داده مى شود، قرار می گیرد

آیا بیماری قلبی مانع بارداری می شود؟

بیماران قلبی یا افراد مستعد بیماری قلبی باید پیش از انتخاب روش پیشگیری از حاملگی خود، درک مناسبی از عوارض آن روش بر سلامتی خود داشته باشند.

مصرف قرص ضد باردارى براى بيماران قلبى

زنان مبتلا به بیماری قلبی عروقی یا بیماری های قلبی مادرزادی نباید قرص های كنترل بارداری را بدون مشاوره با پزشک خود مصرف كنند.

زنان مبتلا به بیماری های پیچیده قلبی نباید از قرص های کنترل باردارى كه بر پايه استروژن هستند و يا روش هاى ديگرى كه بر پايه استروژن هستند، استفاده كنند.

به طور کلی، اگر یک زن دارای فاكتورهاى خطر برای بیماری های قلبی مانند چاقی، فشار خون بالا یا کنترل نشده و یا سیگار کشیدن باشد، باید در مورد مصرف قرص های كنترل باردارى و یا سایر داروهای پيشگيرى از بارداری كه بر پايه استروژن هستند، با پزشك خود مشورت كند.

بیماری قلبی و کنترل باردارى

1-  یکی از راه های پیشگیری از باردارى براى بيماران قلبى مبتلا به بيمارى قلبى مادرزادى ممكن است بتوانند از شيوه هاى كنترل باردارى پروژسترون مانند ايمپلنت و يا تزريق دپو پرورا استفاده كنند.

2- IUD حاوى مس مى تواند گزينه مناسبى براى زنان مبتلا به بيمارى هاى قلبى باشد، چرا كه حاوى هورمون هايى كه بيمارى آن ها را تشديد كند، نيست.

3- پچ هاى (patch) كنترل باردارى مقدار استروژن بيشترى نسبت به قرص هاى كنترل باردارى آزاد مى كنند، پس زنانى كه مبتلا به بيمارى هاى قلبى هستند مى بايست قبل از استفاده از پچ حتما با پزشك خود مشورت كنند.

4- زنانى كه مبتلا به بيمارى هاى قلبى هستند نبايد از ايمپلنت ها، پچ ها، تزريق ها و حلقه هاى واژنى كه بر پايه استروژن هستند استفاده كنند؛ مگر آن كه پزشك آن ها با دانستن وضعيت آن ها اين موارد را براى اين بيماران تجويز كند.

کنترل فشارخون و آرتریت در دوران بارداری

آرتريت در دوران باردارى بسيار شايع است و ممكن است هم سلامتى مادر و هم سلامتى جنين را به خطر بياندازد.

براى برخى از مادران اين مساله ممكن است عود كردن آريتمى كه قبلا تشخيص داده شده است باشد؛ و براى برخى ممكن است به دليل ابتلا به  بيمارى هاى قلبى، اولين بارى باشد كه دچار اريتمى شده اند.

با اين حال در اغلب موارد، براى بيمارى كه هيچ سابقه قبلى در بيمارى قلبى نداشته، پديد آمدن مشكلات قلبى مى تواند باعث بروز اضطراب و استرس شديد شود.

آریتمی هايى كه در دوران باردارى رخ مى دهند اغلب خوش خيم هستند و مشكل ساز نيستند؛ از اين رو، تمامى چيزى كه به آن احتياج است اين است كه بيمار توصيه هاى مناسب براى نشان دادن عكس العمل مناسب را بداند.

در برخى از موارد، استفاده عاقلانه از داروهاى آرتريت نتيجه اى مطلوب براى مادر و جنين خواهد داشت.

 در زنان با بيمارى قلبى ساختارى، آريتمى قلبى يكى از پنج مورد پيش بينى شده است كه در بيماران قلبى طى دوران باردارى رخ مى دهد و لازم است به طور جدى درمان شود.

 درد قفسه سینه در بارداری

کلید درمان این است که علت درد قفسه سینه را در این زن بیابید.

تشخیص افتراقی درد قفسه سینه در زنان باردار شامل موارد گوارشی، عضلانی اسکلتی، قلب و عروق و ریه است. درمان دقيق و صحيح با در نظر گرفتن سابقه پزشكى بيمار و معاينه جسمى مناسب، تعيين مى گردد. يافته هاى معاينه جسمى مى بايست به دقت مورد بررسى قرار گيرد.

به عنوان مثال، هر گونه علائمى كه نشان دهنده حضور بيمارى دريچه هاى قلب يا کراتومیوپاتی هیپرتروفی باشد را بايد با اکوکاردیوگرام مورد ارزيابى قرار داد.

تپش قلب در طى دوران باردارى

در طى دوران باردارى براى بيماران قلبى ممكن است احساس كنند كه تپش قلبى شديدتر از حد معمول دارند. همان طور كه مى دانيد به دليل شرايطى كه بیمار دارد حجم خون در بدن وی افزايش پيدا كرده است و به همين دليل بدن مادر باردار به اكسيژن و تغذيه بيشترى احتياج دارد.

در سه ماهه سوم، فرد باردار چهل و پنج درصد خون بیشتری نسبت به اوايل باردارى دارد. قلب مادر براى پمپ كردن اين حجم اضافى خون مى بايست شديدتر كار كند:

• ضربان قلب شما در حدود ١٠ تپش در دقیقه افزایش می یابد و قلب حدود سی درصد خون بیشترى را در هر تپش پمپ مى كند.
• اين تغييرات در اواسط باردارى اوج مى گيرد، به طورى كه شما كاملا احساس مى كنيد كه قلب شما شديدتر كار مى كند.
• بسیاری از زنان در طول نیمه دوم بارداری احساس تپش قلب دارند، به خصوص هنگامی که آنها ورزش مى كنند و يا به طور ناگهانی موقعيت فيزيكى خود را تغيير مى دهند.

ورزش برای کنترل تپش قلب

تپش قلب در دوران باردارى واكنشى طبيعى به تغييرات گردش خون است كه در طى دوران باردارى رخ مى دهد. با اين حال، اين مساله نشان دهنده اين است كه قلب شما در حال حاضر شديدتر كار مى كند.

هر چه قدر شما تناسب اندام بهترى داشته باشيد و از سلامت جسمى بهترى برخوردار باشيد، قلب شما خود را راحت تر با تامين اين خون اضافه وقف مى دهد. اگر تپش قلب در طى ورزش به طور چشمگيرى افزايش پيدا كرد، سرعت تمرين خود را پايين بياوريد.

همچنين موقعيت فيزيكى خود را به آرامى تغيير دهيد، مثلا اگر مى خواهيد از حالت دراز كشيده به حالت نشسته برويد يا از حالت نشسته به حالت ايستاده تغيير موقعيت دهيد، به آرامى اين كار را انجام دهيد.

اين نوع تپش هاى قلب چند هفته پس از زايمان به طور كامل از بين خواهند رفت، چرا كه سيستم گردش خون و ضريب تپش قلب به حالت قبل از باردارى بر مى گردد.