علت تشکیل لخته خون در بارداری چیست؟

میزان پروتئین های انعقادی در بارداری افزایش می یابند این درحالی که پروتئین های ضد انعقادی کاهش می یابند. ممکن است رحم بزرگ شده نیز خطر ابتلا به ترمبوز وریدهای عمقی را در طی بارداری افزایش دهد، زیرا رگ های پایین تر تحت فشار اضافی برای بازگشت خون به قلب قرار می گیرند.

علائم لخته خون در بارداری

قابل مشاهده ترین علامت DVT، تورم و درد شدید یا حساسیت به لمس در یکی از پاها است. بیش از 80 درصد موارد DVT در بارداری در پای چپ ایجاد می شود. دیگر علائم DVT شامل موارد زیر است:

• درد در پا هنگام ایستادن یا حرکت به اطراف

• درد در پا که با خم کردن پا و بالا آوردن به سمت زانو بدتر می شود.

• پوست گرم در ناحیه تحت تاثیر

• قرمزی پوست در پشت پا، معمولا زیر زانو

• تورم کم یا شدید

آیا این یک گرفتگی عضلانی است یا علامتی از DVT  می باشد؟

گرفتگی های عضلانی در بارداری متداول می باشند که معمولا ساق پا را تحت تاثیر قرار می دهد، به ویژه در شب و در سه ماهه دوم و سوم ایجاد می شوند. می توانید با انجام موارد زیر از آن ها پیشگیری کنید:

• حرکات کششی

• مکمل های منیزیم

• کفش های راحت و طبی

⚠توجه: کشش و حرکت به اطراف درد DVT را بهبود نخواهند داد. گرفتگی عضلانی باعث ایجاد تورم در پای شما نمی شود.

عکس لخته خون در بارداری

درمان ترومبوز ورید عمقی در دوران بارداری خیلی پیچیده نیست. تنها کافیست با یک متخصص قلب و  عروق مشورت کنید. پزشکان درمان ضد انعقادی را برای لخته خون و تسکین سریع علائم آن تجویز می کنند.

در درمان ضد انعقاد، باید هپارین و برخی تزریقات دیگر مصرف کنید. هپارین از رشد لخته خون موجود و همچنین تشکیل لخته های جدید جلوگیری می کند. هپارین میتواند لخته های خون موجود را از بین ببرد.

ممکن است این تزریق ها را برای بقیه دوران بارداری خود دریافت کنید. پزشک 2 تا 3 هفته قبل از زایمان شما درمان را متوقف می کند. با این حال، مشکل ترومبوز ورید عمقی پس از زایمان وجود دارد. بنابراین، ممکن است لازم باشد تا حدود 6 هفته پس از زایمان نیز هپارین مصرف کنید.

آمبولی ریه در مقابل لخته خون در بارداری

نوع دیگری از لخته خون در بارداری ، آمبولی ریه است (لخته خون در ریه ها). آمبولی ریه در طی بارداری نادر است، اما در مقایسه با خانم های غیر باردار شایع تر است. علائم آمبولی ریه شامل موارد زیر هستند:

• تنگی نفس ناگهانی
• درد قفسه ی سینه یا فشار در قفسه ی سینه
• سرفه ای که خلط خونی به همراه داشته باشد
• ضربان قلب تند

زمان مراجعه به متخصص قلب و عروق

اگر به DVT شک کردید، به محض امکان به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. گرچه این مشکل یک اورژانس پزشکی نیست و احتمال ندارد که به شما و کودکتان آسیب بزند، مگر اینکه عوارض جدی ایجاد شود.

تشخیص لخته خون در بارداری

همیشه تشخیص DVT در بارداری از علائم آن آسان نیست. ممکن است پزشک شما یک آزمایش خون به اسم دی دایمر را برای شما توصیه کند. آزمایش دی دایمر برای تشخیص قطعات لخته خون که در جریان خون شما پراکنده هستند استفاده می شود.

یک اسکن سونوگرافی نیز برای تایید DVT انجام می شود، زیرا خرده های لخته خون در بارداری می توانند افزایش یابند.

سونوگرافی داپلر، نوعی اسکن است که می تواند مقدار سرعت جریان خون در عروق شما را اندازه گیری کند. سونوگرافی داپلر می تواند به پزشک شما در تعیین این که آیا جریان خون شما آهسته یا مسدود شده است کمک کننده باشد. جریان خون آهسته یا مسدود شده می تواند نشانه ای از لخته خون باشد.

اگر آزمایش دی دایمر و اسکن سونوگرافی نتوانند تشخیص DVT را تایید کنند، ممکن است پزشک شما از سونوگرافی استفاده کند. این کار شامل تزریق مایعی به نام رنگ کنتراست در وریدهای پای شما می باشد. رنگ تا بالای پای شما حرکت کرده و می تواند توسط اشعه ایکس مشخص شود.

درمان انعقاد خون در بارداری

درمان DVT در بارداری آسان است. پزشکتان شما را به متخصص زنان و زایمان، متخصص خون (هماتولوژیست)، یا ماما ارجاع می دهد. برای درمان DVT، ماده ضد انعقاد هپارین روزانه به دلیل موراد زیر تزریق می شود:

• جلوگیری از بزرگ شدن لخته خون در بارداری
• کمک به از بین رفتن لخته خون در بارداری
• کاهش خطر ایجاد لخته های بیشتر

شما باید بررسی های منظم و آزمایش های خون داشته باشید تا اطمینان حاصل شود که لخته خون از بین رفته است و لخته های خونی اضافه ای ایجاد نشده اند.

تاثیرات انعقاد خون در بارداری روی بدن

DVT در طی بارداری به جز در موارد ایجاد عوارض جدی، تاثیری روی بدن نخواهد گذاشت. مصرف هپارین در بارداری ایمن است زیرا از جفت عبور نمی کند، پس خطری برای جنین نخواهد داشت.

بارداری شما باید به صورت طبیعی ادامه پیدا کند، به محض ایجاد درد زایمان طبیعی یا 24 ساعت قبل از زمان انجام سزارین، تزریق هپارین متوقف خواهد شد.

اگر می خواهید به کودکتان شیر بدهید، باید تزریق دارو را بعد از زایمان متوقف کنید و قرصی به اسم وارفارین را برای اطمینان از عدم رقیق شدن خون نوزاد مصرف کنید.

دیگر عوارض لخته خون در بارداری

DVT طولانی مدت می تواند منجر به تورم دائمی وریدها و انباشت مایعات شود. در موراد نادر، کندن لخته و حرکت به ریه ها باعث آمبولی ریه می شود.

عوامل خطرزا در ایجاد لخته خون در بارداری

عواملی که می توانند خطر ایجاد DVT را در طی بارداری افزایش دهند، شامل موارد زیر می شوند:

• پیشینه قلبی از لخته یا DVT
• پیشینه خانوادگی DVT
• سن بالای 35 سال
• BMI بالاتر از 30 باشد.
• بارداری دوقلو یا بیشتر از آن
• درمان های ضدباروری
• داشتن سزارین پیشین
• بی تحرکی برای مدت طولانی
• سیگار کشیدن
• چاق بودن یا اضافه وزن داشتن
• داشتن پره اکلامپسی، یا یک مشکل سلامتی مزمن خاص مانند فشار خون بالا و بیماری التهابی روده ای

پیشگیری از انعقاد خون در بارداری

مورد خاصی برای پیشگیری از DVT در بارداری وجود ندارد، اما چند اقدام وجود دارند که می توانید برای کاهش خطر ایجاد آن انجام دهید:

✅ با انجام ورزش های تایید شده هنگام بارداری فعال بمانید.

✅ جوراب ساق بلند بپوشید و حداقل هر ساعت یک بار در اطراف راه بروید.

✅ هنگام نشستن پای خود را حرکت دهید، برای مثال با بالا و پایین کردن پاشنه و شست پایتان، و کشیدن مچ پایتان

✅ جوراب حمایتی بپوشید.

✅ سیگار را ترک کنید.

✅ اگر متوجه هرگونه درد، حساسیت به لمس، قرمزی یا تورم در پایتان شدید بلافاصله به پزشکتان مراجعه کنید.

خانم های بارداری که در خطر بالای DVT قرار دارند، ممکن است مقدار پیشگیرانه ای هپارین به آنها در کل مدت بارداری یا برای شش تا هشت هفته ی پایانی بارداری داده شود.