تفاوت علائم بیماری های قلبی در زنان و مردان

زمانی که یک خانم در استرس و اضطراب باشد ضربان قلب وی افزایش پیدا می کند و قلب او خون بیشتری را در انقباض های خود جذب می کند. اما زمانی که یک مرد در استرس باشد، شریان های قلب او منقبض می شوند و در نتیجه فشار خون بالا خواهد رفت.

اما چرا این تفاوت ها اهمیت دارند؟ این موارد اهمیت زیادی دارند چرا که جنسیت بیمار نقش مهمی را در علائم، نوع درمان و خروجی برخی از بیماری های رایج قلبی ایفا می کنند.

بیماری عروق کرونر یا CAD

بیماری های عروق کرونری که دلیل اصلی برای بروز حمله قلبی هستند، پروسه مشابهی را در آقایان و خانم ها پیگیری می کنند. چربی های اضافی که در خون در حال گردش هستند در دیواره شریان های قلبی انباشته شده و رسوب می کنند و پلاک ها را ایجاد می کنند. هنگامی که این رسوب ها بیشتر شوند، کم کم سخت شده و شریان ها را تنگ می کنند و بدین ترتیب در گردش خون بدن تداخل ایجاد خواهند کرد. بیشتر اوقات این پلاک های رسوبی نرم باقی می مانند و غیر پایدار شده و پاره می شوند. این موضوع می تواند منجر به اتفاقات مختلفی نظیر ایجاد لخته های خونی که جریان خون را مسدود می کنند شود. در هر صورت، نتیجه نهایی حمله قلبی است.

برای ارتباط با نوبت دهی مطب دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی با ۰۲۱۲۲۸۹۴۰۸۶ تماس بگیرید.

علی رغم این پروسه، خانم ها فاکتور های ریسکی خاصی دارند که این موارد در آقایان وجود ندارد. همچنین علائم آن ها از حمله قلبی نیز با آقایان تفاوت دارد. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، بیماری عروق کرونری یا همان CAD را نمی توان به سادگی با روش های آزمایشی عادی تشخیص داد.

تفاوت بیماری های عروق کرونر در خانم ها و آقایان

پس از یک حمله قلبی، آقایان همیشه عملکرد و وضعیت خوبی همچون آقایان ندارند. گاهی اوقات دلیل این موضوع این است که خانم ها همیشه بهترین درمان را برای بیماری خود دریافت نمی کنند. در دیگر مواقع، آن ها خیلی دیر متوجه می شوند که در خطر هستند. در اینجا شش تفاوت اصلی بیماری های عروق کرونر در آقایان و خانم ها را با هم بررسی می کنیم:

فاکتورهای ریسک در زنان و مردان

برخی از بیماری و مشکلات که فقط در بدن خانم ها رویت شده اند می توانند ریسک بروز بیماری های عروق کرونر را بالا ببرند. از جمله این موارد می توان به آندومتریوز (endometriosis)، بیماری تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، دیابت و فشار خون بالا که در حین حاملگی اتفاق می افتند. در پژوهش های مختلف مشخص شده است که مشکل آندومتریوز در خانم های زیر 40 سال ریسک بروز بیماری های عروق کرونر قلبی را تا 400 درصد افزایش می دهد.

با این حال خانم ها برخی از فاکتور های ریسکی قدیمی تر را همچون آقایان دارند که از جمله آن ها می توان به فشار خون بالا، سطح شکر بالا در خون، سطح کلسترول بالا، سیگار کشیدن و چاقی اشاره کرد. همچون آقایان، خانم ها نیز ممکن است تحت تاثیر تاریخچه خانوادگی بیماری های قلبی قرار داشته باشند به خصوص زمانی که پدر یا برادر آن ها تجربه بیماری عروق کرونری قلب را قبل از سن 55 سالگی و مادر یا خواهر وی قبل از 65 سالگی داشته بوده باشد.

خانم ها در حالت عمومی دیرتر از آقایان اولین حمله قلبی خود را تجربه می کنند!

برای آقایان ریسک به وجود آمدن حمله قلبی در سنین پایین تری نسبت به خانم ها وجود دارد. استروژن موجود در بدن خانم ها می تواند یک نقش یک محافظ را در برابر بیماری های قلبی ایفا کند، تا قبل از این که دوران یائسگی آغاز شود که در این دوران سطح استروژن پایین می آید. به همین خاطر، میانگین سنی بروز حمله قبلی در خانم ها 70 و در آقایان 66 سالگی است.

علائم بیماری های قلبی در زنان و مردان چه تفاوتی دارد؟

درد در قفسه سینه (که از آن به عنوان حس سنگینی در قفسه سینه نیز یاد می شود) یکی از رایج ترین علائم مربوط به حمله قلبی در آقایان است. برخی خانم ها نیز درد در قفسه سینه را تجربه می کنند اما معمولا علائم بیماری های قلبی در زنان متفاوت است. بر خلاف درد ناگهانی در ناحیه قلب که معمولا در فیلم ها می بینیم، خانم ها معمولا تا سه الی چهار هفته قبل از بروز حمله قلبی علائم عادی و معمولی تری را تجربه می کنند. از جمله این علائم خطر می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• خستگی زیاد و یا فعالیت های جدید

ممکن است فعالیت بدنی زیادی نداشته باشید، اما حس خستگی شدیدی دارید، در عین حال نمی توانید بخوابید و یا حس سنگینی در قفسه سینه دارید. به عنوان مثال یک کار ساده نظیر مرتب کردن تخت خواب شما را بسیار خسته می کند و یا این که پس از نرمش عادی و همیشگی خود ناگهان حس خستگی شدیدی دارید.

• تنگی نفس و یا تعریق

حواستان به زمانی که هر کدام از این علائم ظاهر شدند باشد. به خصوص اگر بدون هیچ گونه فعالیت بدنی شدیدی حس تنگی نفس یا تعریق کردن داشته باشید. این دو معمولا با علائم دیگری نظیر درد قفسه سینه یا خستگی همراه هستند که پس از انجام کار یا ورزشی در طول زمان شدید تر می شوند و یا یک حس سرد و خاص بدون هیچ دلیلی در بدن به وجود می آید. همچنین اگر تنگی نفس در حین دراز کشیدن بیشتر شود و وقتی که ایستاده باشید از بین برود این یک علامت برای حمله قلبی است.

• درد در ناحیه گردن، پشت و یا فک

حواستان به زمانی که درد در ناحیه، عضله یا مفصلی نباشد و پیوسته در نواحی مختلف پدیدار می شود باشد. این درد معمولا زمانی که کاری انجام می دهید ظاهر شده و پس از اتمام آن از بین می رود. این درد می تواند در یکی از دست های شما باشد اما معمولا در آقایان در دست چپ اتفاق می افتد. همچنین حواستان به دردی که از ناحیه قفسه سینه آغاز می شود و به کمر می رسد باشد. دردی که ناگهان در شب اتفاق می افتد و شما را از خواب بیدار می کند و یا درد در گوشه و سمت پایین فک حس می شود نیز از علائم خطر هستند. پس حواستان به این موارد باشد.

تشخیص بیماری عروق کرونر در خانم ها

تشخیص بیماری عروق کرونر گاهی اوقات در خانم ها سخت است. آنژیوگرافی به عنوان یک آزمایش استاندارد برای شناسایی تنگی یا مسدود شدن شریان های بزرگ قلبی به شمار می رود. اما بیماری های عروق کرونری قلب در خانم ها معمولا شریان های کوچکی را تحت تاثیر قرار می دهد که نمی توان آن ها را در این آزمایش مشاهده کرد. به همین خاطر هم بعضی از خانم ها پس از اینکه آنژیوگرافی را انجام می دهند و مشکلی در آن مشاهده نمی کنند ممکن است کماکان علائمی داشته باشند. در نهایت به دنبال متخصصی در زمینه قلب و عروق هستند که در زمینه مشکلات بانوان تخصص بیشتری داشته باشد.

حمله قلبی برای خانم ها سخت تر از آقایان است

خانم ها معمولا به نسبت آقایان، بعد از حمله قلبی وضعیت خوبی ندارد و واکنش آن ها سخت تر است. آن ها معمولا به بستری شدن در بیمارستان برای مدتی بیشتر نیاز دارند و احتمال مرگ آن ها قبل از مرخص شدن از بیمارستان بیشتر است. این ممکن است به این دلیل باشد که خانم هایی که حمله قلبی را تجربه می کنند ممکن است فاکتور های ریسکی درمان نشده بیشتری نظیر دیابت یا فشار خون بالا داشته باشند. معمولا دلیل اصلی این است که آن ها خانواده خود را در اولویت قرار می دهند و مراقبت خوبی از خودشان ندارند.

خانم ها همیشه دارو و درمان های مناسب را پس از حمله قلبی خود دریافت نمی کنند

پس از بروز یک حمله قلبی، احتمال شکل گیری لخته های خونی که منجر به بروز حملات دیگر می شوند در خانم ها بیشتر است. به دلایلی نا مشخص، احتمال دریافت دارو و درمان های مناسب برای آن ها پس از حمله قلبی برای مقابله با لخته های خونی پایین تر از آقایان است. همین نیز می تواند یکی از دلایلی باشد که احتمال بروز حمله قلبی مجدد در خانم ها در کمتر از 12 ماه برای خانم ها بیشتر از آقایان است.