روماتیسم قلبی و حاملگی

در بانوان مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی، برنامه ریزی قبل از بارداری می تواند به خوبی مراقبت، پایش و حمایت در دوران بارداری نتایج را هم برای مادر و هم برای کودک بهبود بخشد.

 بیماران مبتلا به روماتیسم قلبی یا بیماری های دریچه ای قلب، باید قبل از بارداری به خوبی ارزیابی شوند. حتی اگر در آینده نزدیک قصد باردار شدن نداشته باشند.

تفاوت رماتیسم قلبی و مفصلی

روماتیسم مفصلی

 معنی لغت روماتیسم به شرایط دردناک مختلفى اشاره دارد که بر مفاصل، استخوان ها، غضروف ها ، تاندون ها ، رباط ها و عضلات تاثیر می گذارد. بیماری روماتیسم، که بیماری های اسکلتی عضلانی نیز نامیده می شوند، با درد و کاهش محدوده حرکات و فعالیت ها در یک یا چند ناحیه از سیستم اسکلتى عضلانى شناخته مى شوند.

در برخی بیماری ها علائم التهاب، تورم، قرمزی و گرمى در مناطق آسیب دیده وجود دارد . هم چنین بیماری های روماتیسمی می توانند بر احشاء داخلی نیز تأثیر بگذارند.

برخی افراد از کلمه آرتریت برای اشاره به بیماری های روماتیسمی استفاده می کنند. آرتریت، که به معنی التهاب مفصل است فقط بخشی از انواع بیماری های روماتیسم است.

بخش هایى که آرتریت بر روى آن ها تاثیر مى گذارد شامل: درد مفاصل، سفتی مفصلی، التهاب مفصلی، و آسیب مفصلی.

روماتیسم قلبی

روماتیسم قلبی در اثر ابتلا به‌نوعی بیماری عفونی به نام تب روماتیسمی که می‌تواند بر بسیاری از اندام‌های بدن مانند قلب، مفاصل پوست و مغز اثر گذارد. آسیب به دریچه‌های قلب موجب فعالیت بیشتر قلب برای پمپاژ خون به‌مرور زمان موجب نارسایی‌های قلبی می‌شود که علائم آن ممکن است سال‌ها طول بکشد تا خود را بروز دهد.

افراد در سنین مختلفی ممکن است تب روماتیسمی را تجربه کنند اما معمولا کودکان 5 تا 15 سال به آن مبتلا می‌شوند. در کشورهای پیشرفته نرخ ابتلا به این بیماری بسیار اندک است.

چه کسانی در معرض ابتلا به روماتیسم قلبی هستند؟

اینکه عامل بیماری روماتیسم قلبی چیست در درمان آن بسیار موثر می باشد. دکتر آرزو خسروی در پاسخ به این سوال که درمان نشدن کدام بیماری سبب بروز بیماری روماتیسم قلبی می شود بیان می‌کنند : خطر ابتلا به روماتیسم قلبی برای کسانی که در معرض بیماری‌های عفونی و التهابی هستند بسیار بیشتر است. همچنین کودکانی که به‌طور مکرر مبتلا به گلودرد میکروبی می‌شوند بیشتر درخطر ابتلا به تب روماتیسمی و روماتیسم قلبی هستند.

تاثیرات بارداری بر بیماری روماتیسم قلبی

در طول مدت هر بارداری، افزایشی 30 تا 50 درصدی در حجم خون به وجود می آید که در نتیجه آن فشار بر روی دریچه های قلب بیشتر می شود. در زنان مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی این فشار زیاد سبب افزایش خطراتی می شود که مادر و یا جنین در معرض این خطرات قرار دارند.

دور از انتظار نیست که زنان تا قبل از دوره بارداری از ابتلا به رماتیسم قلبی بی اطلاع باشند. این به این دلیل است که فشار افزوده شده بر روی قلب می تواند سبب شود تا بیماری روماتیسم قلبی که قبلا دارای علامتی نبوده اکنون علائم آن بروز کنند.

بارداری می تواند سبب پدیدار شدن و یا بدتر شدن علائم از جمله تنگی نفس با فعالیت های ساده و بیدار شدن از خواب در اثر تنگی نفس شود.

در خانم های مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی حاد تر، این شرایط می تواند به ایجاد علائمی بسیار جدی تر مانند ورم ریوی، فیبریلاسیون شریانی یا لخته شدن خون منجر شود. این تغییرات در سه ماهه اول بارداری شروع شده اما در هفته های 28 تا 30 به اوج می رسند و تا پایان دوره بارداری ثابت می مانند. به عبارت دیگر مادران مبتلا به بیماری دریچه قلب در سه ماهه سوم بارداری دارای علائم بیشتری می شوند.

داروهای مجاز روماتیسم در بارداری

خانم های مبتلا به بیماری روماتیسم قلبی متوسط یا شدید نیاز به نظارت نزدیک، دارند. این مادران که در دوره بارداری نیاز به مواد ضد انعقاد دارند در معرض خطر بیشتری در ابتلا به عوارض هستند.

در مواقعی که تعویض دریچه قلب صورت گرفته است یا در فیبریلاسیون شریانی ضد انعقاد هایی از جمله وارفارین یا هپارین با وزن مولکولی پایین (LMWH) به بیماران داده می شوند هر دو گروه ضد انعقاد ها هم به وسیله افزایش خطر ترومبو آمبولیسم و هم خطراتی که جنین در معرض آنهاست سبب ایجاد مشکلاتی می شوند.

زنان در پروفیلاکسی (روند درمانی پیشگیرانه) ثانویه باید به درمان ادامه دهند. از جمله داروهای مجاز روماتیسم در بارداری هرگونه داروی آنتی بیوتیکی که در پروفیلاکسی ثانویه (معمولا تزریق بنزیل پنی سیلین هر 21 تا 28 روز) است. مصرف این آنتی بیوتیک ها در دوره بارداری بی خطر است. این نکته حیاتی است که مادران باردار جهت اجتناب از تب روماتیسمی و بدتر شدن بیماری روماتیسم قلبی نباید هیچ کدام از نوبت های تزریق خود را از دست بدهند.

بسیاری از بانوان ما دارای سابقه تب حاد روماتیسمی یا بیماری روماتیسم قلبی با شدت متوسط، نیاز به مدیریت و مراقبتی ویژه در حین حاملگی ندارند اما باید قبل از بارداری یا در اوایل بارداری توسط یک متخصص قلب و یک متخصص زنان و زایمان جهت فراهم کردن بی خطرترین راه تولد نوزاد به دقت معاینه شوند.

تشخیص بیماری در مطب دکتر خسروی

روماتیسم قلبی در اثر ورود باکتری استروپکوک به بدن است که برای تشخیص این مهم از آزمایش خون استفاده می‌شود. در آزمایش‌های فیزیکی روزانه ممکن صدای غیرطبیعی قلب تشخیص داده شود.

صدای غیرطبیعی قلب به دلیل نشت خون در اطراف دریچه‌های آسیب‌دیده است. این اتفاق زمانی روی می‌دهد که بافت‌های ملتهب قلب با یکدیگر در اصطکاک باشند. برای تشخیص بیماری روماتیسم قلبی از آزمایش‌های فیزیکی و پزشکی متعددی استفاده می‌شود که به برخی از آن‌ها در ادامه اشاره‌شده است.

علائم روماتیسم قلبی

از علائم روماتیسم قلبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• ندول ها (توده های زیر پوستی)
• تب
• مفاصل متورم، قرمز و بسیار دردناک (به ویژه زانوها و مچ پا)
• بثورات (دانه های) قرمز، بزرگ، مشبک مانند معمولاً روی سینه، پشت و شکم
• تنگی نفس یا ناراحتی سینه
• خستگی

در حال حاضر هیچ گزارشی برای اثبات اینکه بیماری روماتیسم قلبی باعث نازایی در زنان می شود، وجود ندارد.

خانمی که روماتیسم قلبی دارد چطور میتواند بارداری موفقی را تجربه کند؟

برای خانمی که مبتلا به روماتیسم قلبی است ضرورت دارد که قبل از اقدام به بارداری و در اوایل بارداری زیر نظر متخصص قلب قرار گیرد. اما به این معنی نیست که روماتیسم قلبی مانعی برای بارداری او باشد. اگرچه این بیماری قلبی میتواند در صورت درمان نشدن به موقع به مرور زمان باعث افتادگی دریچه های قلب شود اما مراجعه به متخصص قلب، بارداری را برای مادر، راحت تر و سلامتی جنین را تضمین میکند.  بسیاری از زنان مبتلا به این بیماری قلبی با مراقبت های قلبی مناسب می توانند حاملگی سالم و نوزادان سالمی داشته باشند.

درمان روماتیسم قلبی در مطب دکتر آرزو خسروی

درمان تا حدود زیادی بستگی به میزان آسیب به دریچه های قلب دارد. در موارد شدید، درمان ممکن است شامل جراحی برای تعویض یا ترمیم دریچه آسیب دیده باشد. بهترین درمان پیش گیری از ایجاد تب روماتیسمی است. آنتی بیوتیک ها معمولاً می توانند عفونت های ناشی از آن را رفع کنند و از پیشرفت تب روماتیسمی جلوگیری کنند. داروهای ضد التهابی مانند: آسپرین، استروئیدها یا داروهای غیراستروئیدین یز برای کاهش التهاب و کاهش خطر آسیب قلبی تجویز می شوند. همچنین پزشک متخصص قلب برای مدیریت نارسایی قلبی نیز ممکن است داروهایی تجویز کند.

پیشگیری از روماتیسم قلبی

از آنجایی که تب روماتیسمی عامل بیماری روماتیسمی قلبی است، بهترین درمان پیشگیری از تب روماتیسمی با استفاده از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های ناشی از آن است.

این بیماری توسط آنتی‌بیوتیک‌ها و جلوگیری از سرایت عفونت قابل‌پیشگیری است. نکته‌ای که حائز اهمیت است این‌که مصرف آنتی‌بیوتیک بر اساس تجویز متخصص قلب و به‌ صورت منظم استفاده شود حتی بعد از درمان.

پس از درمان باید برای بررسی شرایط قلب زیر نظر پزشک متخصص قلب باشید. همچنین با توجه به میزان آسیب باید از انجام برخی فعالیت‌ها بدنی پرهیز کنید. مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها نیز باید بر اساس تجویز پزشک و در دوره خود مصرف شود تا از ابتلا به تب روماتیسم جلوگیری کند. در صورت مشاهده علائم قبلی شدید و علائم جدید باید به متخصص قلب مراجعه کرد چرا که بیماری روماتیسم قلبی در صورت درمان نشدن و به مرور زمان میتواند روی دریچه های قلب تاثیرات نامطلوبی بگذارد. در این صورت عوارض و علایم بیماری های دریچه ای قلب در بیمار بروز می کند.

📌 اختلالات دریچه های قلب، علایم مختلفی همچون: تپش قلب و تنگی نفس در خواب دارند. برای آشنایی با این علائم روی لینک زیر کلیک کنید.

علائم بیماری های دریچه ای قلب

آیا روماتیسم قلبی باعث مرگ می شود؟

بیماری روماتیسمی قلب دریچه های قلب را به شدت ضعیف می کند. بیماری شدید روماتیسمی قلبی می تواند شرایط خطرناکی را برای قلب ایجاد کند که با جراحی قابل درمان باشد و در صورتی که نسبت به درمان به موقع اقدام نشود میتواند برای ادامه زندگی تهدید کننده شود.

روماتیسم قلبی یک بیماری مزمن به شمار می آید که میتواند باعث افزایش التهاب در بافت های مختلف بدن شود.

این التهاب است که میتواند باعث آسیب به عملکرد قلب بیمار شود و عوارض جدی را برای فرد به وجود آورد که به معنی آسیب به سرخرگ ها، ماهیچه های قلب یا بافت های اطراف قلب است. افزایش التهاب در سیستم قلب و عروق میتواند باعث بروز بیماری پریکاردیت شود. همچنین خطر ایجاد لخته خون در عروق و پس از آن خطر سکته قلبی و مغزی را افزایش میدهد.

علائم پریکاردیت چیست و چگونه درمان می شود؟

آیا روماتیسم قلبی باعث نازایی می شود؟

در حال حاضر هیچ گزارشی برای اثبات اینکه بیماری روماتیسم قلبی باعث نازایی در زنان می شود، وجود ندارد.

درمان قطعی روماتیسم قلبی

بنابراین توصیه می شود در صورت مشاهده علائم این بیماری به یک متخصص قلب حاذق و با تجربه مراجعه و درمان به موقع را شروع کنید.

اگر چه تا این لحظه در پزشکی نوین درمان دارویی قطعی برای این بیماری یافت نشده، اما با تشخیص به موقع می تواند پیشرفت آن را کند یا متوقف کرد که به جلوگیری از عوارض کمک خواهد کرد. چنانچه بیماری د رمراحل اولیه تشخیص داده شود میتواند با داروهای آنتی بیوتیک کنترل شده و از پیشرفت آن جلوگیری کرد. پس از آن چنانچه بیماری پیشرفت کرده باشد و آسیب های جدی را در دریچه های قلبی ایجاد کرده باشد، طبق نظر متخصص قلب شاید به جراحی برای ترمیم دریچه نیاز باشد.

چنانچه درمان را در اوایل بیماری شروع کنید میتوانید امید داشته باشید که روند درمان بهتر پیش برود.