گشادی دریچه قلب نوعی بیماری قلبی محسوب میشود که سبب تپش قلب، حمله قلبی، درد قفسه سینه و …. میگردد.
زمانی دریچه قلب گشاد می شود که خون به جای حرکت رو به جلو، به عقب حرکت کند و به سمت قلب برگردد. این بیماری ممکن است ارثی باشد. میتوان از این اختلال به عنوان نارسایی بیماری قلبی مادرزادی یاد کرد. این موضوع ممکن است سبب اختلالات ضربان قلب و ریتم نامنظم فیبریلاسیون دهلیزی گردد.
اختلالات دریچه قلب می تواند بر روی هر یک از دریچه های قلب شما تأثیر بگذارد. دریچه های قلب شما دارای فلپ هایی است که با هر ضربان قلب باز و بسته می شود و موجب می شوند خون از اتاق فوقانی و پایین قلب و به بقیه بدن شما جریان یابد. اتاق های فوقانی قلب، دهلیزها و اتاق های پایینی قلب، بطن ها هستند.
قلب شامل چهار دریچه است :
که بین دهلیز راست و بطن راست قرار دارد.
که بین بطن راست و شریان ریوی قرار دارد.
که بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد.
که بین بطن چپ و آئورت قرار دارد.
خون از دهلیز راست و چپ از طریق دریچه های سه شکمی و میترال جریان می یابد، این دریچه ها برای جریان خون در بطن های راست و چپ ابتدا باز و سپس بسته می شوند تا از برگشت خون به دهلیز جلوگیری کنند.
بطن ها پس از پر شدن از خون، منقبض شده و مجبور به باز شدن دریچه های ریوی و آئورت می شوند. سپس خون به شریان ریوی و آئورت جریان می یابد. شریان ریوی خون حاوی دی اکسید کربن را از قلب به ریه ها منتقل می کند. آئورت که بزرگترین سرخرگ بدن است، خون حاوی اکسیژن را به بقیه بدن شما منتقل می کند.
دریچه های قلب در حالت عادی طی فعالیت خود به گونه ای عمل می کنند که خون در جهت جلو جریان می یابد و به عقب بر نمی گردد و یا نشت نمی کند. اگر دچار اختلال دریچه قلب هستید، دریچه های قلب قادر به انجام صحیح این اعمال نیستند و ممکن است در اثر نشت خون ایجاد شود، که به آن تنگی دریچه گفته می شود .
برخی از افراد مبتلا به اختلال دریچه قلب ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند، در حالی که در صورت عدم درمان اختلال دریچه قلب، برخی دیگر ممکن است دچار شرایطی مانند سکته، حمله قلبی و لخته شدن خون شوند.
هنگامی اتفاق می افتد که دریچه میترال به درستی بسته نشود، و گاهی اوقات باعث می شود که خون به دهلیز چپ برگردد.
اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال علائمی ندارند و در نتیجه نیازی به درمان ندارند. با این حال، علائمی که نشان می دهد درمان ضروری است عبارتند از:
درمان آن هم به دو صورت جراحی برای ترمیم و یا تعویض دریچه میترال است.
بیماری دریچه آئورت دو حفره وقتی اتفاق می افتد که فرد با دریچه آئورت متولد شود که به جای سه نوع معمول، دو فلپ دارد. در موارد بسیار شدید، علائم این نوع اختلال از بدو تولد وجود دارد. با این حال، برخی از افراد ممکن است سال ها بدون اطلاع از اینکه به این نوع اختلال مبتلا هستند، بدون مشکلی به زندگی خود ادامه دهند. این دریچه معمولاً سالها بدون ایجاد علائم قادر به عملکرد است بنابراین بیشتر افراد مبتلا به بیماری دریچه آئورت دو شانه تا بزرگسالی قادر به تشخیص این بیماری نیستند.
علائمی که در این افراد قابل مشاهده است شامل :
بیشتر افراد با جراحی می توانند دریچه آئورت خود را با موفقیت ترمیم کنند.
تنگی دریچه زمانی اتفاق می افتد که دریچه ای قادر به باز شدن کامل نباشد، به این معنی که خون کافی از طریق دریچه جریان ندارد. می تواند در هر یک از دریچه های قلب رخ دهد و ممکن است به دلیل ضخیم شدن یا سفت شدن دریچه قلب ایجاد شود.
تنگی دریچه با علائم زیر همراه است:
درد قفسه سینه
تنگی نفس
خستگی
سرگیجه
غش کردن
اگر چه برخی از افراد برای درمان تنگی دریچه نیازی به جراحی ندارند ولی سایر بیماران برای تعویض یا ترمیم دریچه به عمل جراحی نیاز دارند. بسته به شدت تنگی دریچه و سن بیمار، استفاده از بالن زدن قلب برای گشاد کردن دریچه میتواند شیوه درمانی موثری باشد.
وقتی هر یک از دریچه های قلب به درستی بسته نشوند، جریان خون به سمت عقب برمیگردد . که با علائم زیر قابل شناسایی است :
اثرات نارسایی دریچه ای بسته به هر شخص متفاوت است. برخی از افراد نیاز به کنترل وضعیت خود دارند. برخی دیگر ممکن است برای جلوگیری از تجمع مایعات نیاز به دارو داشته باشند و عده ای به تعمیر یا تعویض دریچه نیاز دارند.
علائم اختلالات دریچه قلب بسته به شدت اختلال متفاوت است. معمولاً وجود علائم نشان دهنده تاثیر گذاری این اختلال بر جریان خون است. بسیاری از افراد با اختلالات دریچه قلب خفیف یا متوسط هیچ علائمی را بروز نمی دهند. با این حال، علائم و نشانه ها ممکن است به صورت زیر باشد :
❌ تنگی نفس
❌ تپش قلب
❌ خستگی
❌ درد قفسه سینه
❌ سرگیجه
❌ غش کردن
❌ سردرد
❌ سرفه
❌ احتباس آب، که می تواند باعث تورم در اندام تحتانی و شکم شود.
❌ ادم ریوی، که ناشی از احتباس مایعات اضافی در ریه ها است.
اختلالات مختلف دریچه قلب، دلایل متفاوتی دارند از جمله :
• نقص مادرزادی
• آندوکاردیت عفونی، التهاب بافت قلب
• تب روماتیسمی، یک بیماری التهابی است که در اثر عفونت باکتریهای استرپتوکوک گروه A ایجاد می شود
• تغییرات مربوط به سن، مانند رسوبات کلسیم
• حمله قلبی
• بیماری عروق کرونر، تنگی و سخت شدن عروق تأمین کننده خون در قلب
• کاردیومیوپاتی، که شامل تغییرات تحلیل برنده در عضله قلب است
• سیفلیس، یک عفونت منتقل آمیزشی نسبتاً نادر است
• فشار خون بالا
• آنوریسم آئورت، تورم یا برآمدگی غیرطبیعی آئورت
• تصلب شرایین
• تحلیل رفتن میکسوماتوز، ضعیف شدن بافت همبند در دریچه میترال
• لوپوس، یک اختلال خودایمنی مزمن
اگر علائم اختلال دریچه قلب دارید، پزشک متخصص قلب و عروق در ابتدا صدای قلب شما را با استتوسکوپ گوش می کند و هر نوع ناهنجاری ضربان قلب را که ممکن است نشان دهنده مشکلی در دریچه های قلب شما باشد، مورد بررسی قرار می دهد. سپس با گوش دادن به صدای ریه، تشخیص می دهد که آیا مایعات در ریه تجمع یافته است یا خیر و بدن شما را از نظر علائم احتباس آب بررسی می کند که این دو نشانه مشکلات دریچه قلب هستند.
آزمایشات دیگری که می تواند برای تشخیص اختلالات دریچه قلب استفاده شود شامل موارد زیر است:
آزمایشی است که فعالیت الکتریکی قلب را نشان می دهد. این آزمایش برای بررسی ریتم غیر طبیعی قلب استفاده می شود.
با استفاده از امواج صوتی تصویری از دریچه ها و محفظه های قلب به دست می آید.
آزمایش دیگری است که برای تشخیص اختلالات دریچه استفاده می شود. در این آزمایش از یک لوله نازک یا کاتتر با دوربین برای عکسبرداری از قلب و رگهای خونی کمک می گیرند و پزشک با استفاده از نتیجه آن، نوع و شدت اختلال دریچه شما را تعیین می کند.
با بررسی نتیجه عکسبرداری، پزشک در می یابد که قلب شما بزرگ شده است یا خیر.
تصویر دقیق تری از قلب شما ارائه می دهد که می تواند به تأیید تشخیص کمک کند و به پزشک شما این امکان را می دهد تا نحوه درمان بهتر اختلال دریچه را انتخاب کند.
پزشک متخصص قلب و عروق با انجام استرس اکو می تواند علائم اختلالات دریچه ای را تحت تأثیر قرار دهد تا متوجه شود وضعیت شما تا چه حد شدید است.
درمان اختلالات دریچه قلب به شدت اختلال و علائم آن بستگی دارد. پزشکان ترجیح میدهند درمان را با روش های ساده تر آغاز کنند . درمان هایی شامل:
• قرار گرفتن تحت نظر پزشک
• ترک سیگار
• حفظ رژیم غذایی سالم
• مسدود کننده های بتا و مسدود کننده های کانال کلسیم، که به کنترل ضربان قلب و جریان خون کمک می کنند
• داروهای مدر برای کاهش احتباس مایعات
• گشادکننده عروق، داروهایی هستند که رگهای خونی را باز یا گشاد می کنند
در صورت شدت علائم ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید. که شامل ترمیم دریچه قلب با استفاده از یکی از موارد زیر است:
• بافت خودتان
• دریچه حیوانی
• یک شیر مکانیکی یا مصنوعی
روش دیگری که میتوان از آن در درمان اختلالات دریچه ای قلب استفاده کرد ، استفاده از ولووپلاستی برای درمان تنگی است. در طول جراحی والوپلاستی، پزشک شما یک بالن کوچک که کمی باز شده است را به قلب شما وارد می کند و با استفاده از آن، اندازه دهانه دریچه را افزایش می دهد و سپس بالن برداشته می شود.
برای مشاوره رایگان با دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.