بهترین قرص رقیق کننده خون و عوارض آنها برای بیماران قلبی

داروهای رقیق کننده خون به جلوگیری و درمان لخته شدن خون کمک می کنند. لخته های خون می توانند تا حدی یا به طور کامل جریان خون را از طریق رگ مسدود کنند.

پزشکان از لخته شدن خون به عنوان ترومبوز یاد می کنند. لخته شدن خون می تواند اثرات جدی بر سلامتی مانند حمله قلبی، سکته مغزی یا آمبولی ریه داشته باشد.

دکتر آرزو خسروی فوق تخصص قلب و عروق و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی در این مطلب از رقیق کننده های خون و چگونگی پیشگیری و درمان لخته شدن خون و همچنین در مورد عوارض جانبی و خطرات مصرف داروهای رقیق کننده خون برای شما می گویند.

رقیق کننده خون چیست؟

متخصصین قلب به منظور جلوگیری از تشکیل لخته خون و کاهش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و آمبولی ریه، داروهای رقیق کننده خون تجویز می کنند. مناسب ترین و بهترین نوع داروی رقیق کننده خون به سابقه پزشکی فرد بستگی دارد. یک متخصص قلب و عروق با توجه به تجربه خود در درمان بیماران، با در نظر گرفتن شرایط سلامتی هر فرد از داروهای رقیق کننده خون خاصی کمک می گیرد.

لخته شدن خون می تواند انواع مختلفی از بیماری های قلبی را ایجاد کند. در صورت ابتلا به تصلب شرایین که تجمع رسوبات چربی در عروق است، افراد می توانند به بیماری قلبی نیز مبتلا شوند.

لخته های خون می توانند عروق خونی را تا حدی یا به طور کامل مسدود کنند. ممکن است در هر نقطه از بدن ایجاد شوند و در مناطق خاص شیوع بیشتری داشته باشند. قسمتی از بدن که این لخته های خون در آن تجمع می یابد، میزان خطری را که  ایجاد می کنند، تعیین می کند.

در صورت لخته شدن خون در رگ های خونی منتهی به مغز، سکته خفیف و در صورت لخته شدن خون در رگ های اطراف قلب حمله قلبی ایجاد می شود. افراد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی نیز به دلیل ایجاد لخته خون در قلب، در معرض سکته مغزی هستند.

پزشکان از اصطلاح آمبولی ریه برای لخته شدن خون در رگ اصلی خون در ریه ها یاد می کنند. همچنین لخته خون در پاها را ترومبوز ورید عمقی (DVT) می نامند. DVT، می تواند از جای خود خارج شده و تا ریه ها بالا برود و باعث آمبولی ریه شود.

رقیق کننده های خون در قسمت های مختلف مسیر لخته شدن وارد می شوند و از تشکیل شدن لخته خون جلوگیری می کنند. متخصص قلب و عروق حاذق بنابر تجربه خود در شناسایی بهترین داروی رقیق کننده خون و تناسب آن با شرایط بیمار، داروهای رقیق کننده خون خاصی را تجویز می کند که فاکتورهای ایجاد کننده لخته خون را مسدود می کند.

افراد مبتلا به لخته در رگ به دلیل چسبندگی پلاکت – مرحله قبل از تشکیل ترومبوز – ممکن است به نوع دیگری از رقیق کننده خون نیاز داشته باشند که بر روی سلولهای خونی خاص مانند پلاکت ها اثر بگذارد.

در زیر، انواع مختلف داروهای رقیق کننده خون برای بیماری های قلبی را بیان می کنیم.

” انواع رقیق کننده خون “

امروزه پزشکان می توانند رقیق کننده های مختلف خون را تجویز کنند. با توجه به ارزیابی شرایط بیمار مناسب ترین رقیق کننده خون را انتخاب می کنند.

• خانواده و سابقه پزشکی شخصی فرد
• عوامل خطر در ایجاد لخته خون
• محل لخته شدن خون
•  اولین لخته خون فرد باشد
• شدت انسداد

رقیق کننده های خون دو دسته هستند: ضد پلاکت ها و ضد انعقاد خون.

” ضد پلاکت “

داروهای ضد پلاکت  به شکل تزریقی، وریدی یا خوراکی مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای ضد پلاکتی که به صورت خوراکی مصرف می شوند شامل موارد زیر است:

• آسپرین
• کلوپیدوگرل (پلاویکس)
• تیکاگرلور (بریلینتا)
• prasugrel
• پنتوکسی فیلین (ترنتال)
• سیلوستازول (پلتال)
• دی پیریدامول (پرستین)

داروهای ضد پلاکت تزریقی یا وریدی شامل موارد زیر است:

• تیروفیبان (Aggrastat)
• eptifibatide (Integrilin)

” لیست داروهای ضد انعقاد خون یا رقیق کننده “

در برخی شرایط، متخصص قلب و عروق داروهای ضد انعقادی تجویز می کنند. سه ماده ضد انعقادی وجود دارد:

• هپارین
• آنتاگونیست های ویتامین K مانند وارفارین
• ضد انعقاد خوراکی

در جدول زیر فهرست داروهای موجود در این دسته ها را مشاهده می کنید:

لخته شدن خون یک فرایند پیچیده است که به عوامل زیادی بستگی دارد. وارفارین با جلوگیری از تشکیل عوامل لخته شدن وابسته به ویتامین K عمل می کند.

داروهای ضد انعقاد خوراکی عوامل دیگر مانند فاکتور Xa یا آنزیمی به نام ترومبین را هم در خون و هم در لخته های موجود مهار می کنند.

هپارین ها همچنین ترومبین را غیرفعال می کنند که به درمان لخته ها کمک می کند و از تشکیل موارد جدید جلوگیری می کند.

” اثرات جانبی داروهای رقیق کننده خون “

افرادی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند در معرض خطر خونریزی بیش از حد قرار دارند. در صورت ایجاد خراش و یا هر گونه بریدگی، ممکن است زمان بیشتری تا توقف خونریزی صرف شود. ممکن است برخی  اوقات، خونریزی نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد.

بیشترین عوارض جانبی شایع داروهای ضد پلاکت عبارتند از:

• کبودی سریع
• خون دماغ شدن
• مشاهده خون در ادرار
• خونریزی
• خونریزی در معده
• مشکلات تنفسی
• کاهش پلاکت خون
• آسم ناشی از آسپرین
• پولیپ بینی

وارفارین نیز می تواند ایجاد خونریزی کند.خونریزی که گاهی اوقات ممکن است شدید باشد. وارفارین می تواند سبب خونریزی های اساسی مغز، چشم ها و دستگاه گوارش در برخی افراد شود.

سایر عوارض جانبی وارفارین عبارتند از:

• حالت تهوع
• استفراغ
• دل درد
• نفخ شکم
• تغییر در حس چشایی

اگر فردی خونریزی خطرناکی از وارفارین را تجربه کند، متخصص قلب و عروق می تواند با تجویز ویتامین K داخل وریدی و پلاسمای منجمد شده تازه یا کنسانتره کمپلکس پروترومبین، عملکرد دارو را معکوس کند.

داروهای ضد انعقاد خوراکی با میزان کمتری خونریزی های اساسی ارتباط دارد. از جمله خونریزی تهدید کننده زندگی و خونریزی در مغز.

داروهای ضد انعقادی خوراکی نیز داروهای تجاری در دسترس دارند تا عملکرد خود را معکوس کنند.

اگر افراد خونریزی شدید یا کم داشته باشند ، متخصص قلب و عروق مصرف این دارو را متوقف می کند و پروتئین سولفات را تجویز می کند که هپارین را غیرفعال می کند.

عوارض جانبی دیگری که ممکن است هنگام استفاده از هپارین ایجاد شود عبارتند از:

• کاهش پلاکت خون
• پوکی استخوان
• شکستگی استخوان
• کاهش آلدوسترون ( هورمونی که نمک و آب را در بدن تنظیم می کند )
• واکنش های آلرژیتیک

تداخلات دارویی

افرادی که رقیق کننده خون مصرف می کنند باید در مورد سایر داروهای مصرفی خود به متخصص قلب و عروق اطلاع دهند. برخی از داروهای رقیق کننده خون با غذاهای خاصی نیز تداخل دارند.

به طور کلی ، ترکیب رقیق کننده های خون با داروهای دیگری که باعث خونریزی می شوند ، خطر خونریزی فرد را بیشتر می کند.

” داروهای ضد پلاکت “

سایر موادی که ممکن است با آسپرین یا داروهای ضد پلاکت تداخل داشته باشند عبارتند از:

• ادرار آورها
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( NSAIDs ) ، از جمله ایبوپروفن (Advil)
• داروهای استروئیدی
• الکل

Plavix و Effient و همچنین تداخل با داروهای رقیق کننده خون، ممکن است با مواد مخدر تداخل داشته باشند. پلاویکس همچنین با امپرازول (Prilosec) که اسید معده را کاهش می دهد تعامل دارد.

Brilinta می تواند با دیگوکسین (Lanoxin) و با دوزهای بالای سیمواستاتین (Zocor) و لوواستاتین (Altoprev) ارتباط برقرار کند.

متخصص قلب و عروق بیمارانی که داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنند را، تحت نظر قرار می دهد.

وارفارین

پزشکانی که وارفارین تجویز می کنند باید در مورد بسیاری از تداخلات دارویی و غذایی که با این داروی ضد انعقاد رخ می دهد به بیمار هشدار دهند.

برخی از مواد که با وارفارین تداخل دارند عبارتند از:

• آنتی بیوتیک ها
• ضد قارچ
• محصولات و داروهای گیاهی
• سایر داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت
• غذاهای حاوی ویتامین K

بیمارانی که از داروی وارفارین استفاده می کنند لازم است به صورت مرتب آزمایش خون بدهند. پزشک از آزمایش خون برای بررسی تغییرات  (INR)  بیمار استفاده می کنند.

اگر میزان(INR) بسیار پایین باشد به این معناست که بیمار در معرض لخته شدن خون قرار دارد. در حالی که میزان(INR)  خیلی زیاد نشان دهنده افزایش خطر خونریزی است.

همچنین پزشکان به افرادی که از داروی وارفارین استفاده می کنند توصیه می کنند که به ویتامین K موجود در غذاهایی که می خورند توجه کنند. افرادی که وارفارین مصرف می کنند نباید از مصرف ویتامین K به طور کامل اجتناب کنند. اما گاهی لازم است مصرف آن را محدود کنند.

هپارین

هرکسی که هپارین مصرف می کند باید از مصرف هر نوع دارویی که خطر خونریزی شدید را افزایش می دهد خودداری کند .

متخصص قلب باید فردی را که همراه با هپارین داروهای رقیق کننده خون دیگری هم استفاده میکند، از نظر علائم خونریزی تحت نظر بگیرد.

ضد انعقاد خوراکی

در مقایسه با وارفارین، داروهای ضد انعقادی خوراکی هم موجود هستند که تداخلات دارویی کمتری دارند و ممکن است گزینه های ایمن تری باشند.

این داروها همچنین نیازی به تغییرات در رژیم غذایی یا نظارت بر INR ندارند. با این حال توجه داشته باشید که داروهای ضد انعقاد خوراکی ممکن است برای بسیاری از افراد گرانتر از وارفارین باشد.

برای رقیق شدن خون چه چیزی بخوریم؟

برخی از غذاها و مکمل ها اثرات رقیق کننده خون دارند. افرادی که نیاز به استفاده از رقیق کننده های داروئی دارند باید این غذاها و مکمل ها را محدود یا از آنها اجتناب کنند. زیرا که این امر ممکن است خطر خونریزی آنها را افزایش دهد.

مکمل ها و غذاهای زیر اثرات رقیق کننده خون دارند:

• سیر
• زنجبیل
• زردچوبه
• ویتامین E

خلاصه

بهترین قرص ها و داروهای رقیق کننده خون شامل داروهای ضد پلاکت و ضد انعقاد خون هستند. افرادی که مشکل لخته خون دارند و یا در معرض این بیماری قرر دارند، نیاز به مصرف یک یا چند داروی رقیق کننده خون دارند. مصرف این داروها از مشکلاتی مثل سکته مغزی، حمله قلبی و آمبولی ریوی جلوگیری می کند. اما تنها متخصص قلب و عروق حاذق است که میتواند در بین نام های مختلف و متنوع تجاری که داروهای رقیق کننده خون را عرضه میک نند، بهترین و کم عوارض ترین دارو را شناسایی و در درمان بیماران از آن ها استفاده کند.

ضروریست که پزشکان برای جلوگیری از خونریزی بیش از حد، خطرات مصرف داروهای رقیق کننده خون، از جمله تداخلات احتمالی دارو و مواد غذایی را به بیماران توضیح دهند.

بسیاری از محصولات طبیعی و بدون نسخه می توانند خون را رقیق کرده و خطر خونریزی فرد را افزایش دهند.

داروهای ضد انعقاد خوراکی ممکن است جایگزین های ایمن تری برای وارفارین باشند. زیرا تداخلات دارویی کمتری دارند. برخی افراد متوجه می شوند که عوارض جانبی کمتری نیز ایجاد می کنند.