بیماری تب حاد روماتیسمی یک بیماری التهابی است که عمدتاً مفاصل را تحت تأثیر قرار داده و میتواند به عضله قلب، پرده اطراف قلب، دریچه ها قلبی، پوست و سیستم اعصاب مرکزی، گسترش یابد. این بیماری معمولاً به علت واکنش خود ایمنی, به دنبال عفونت باکتریایی استرپتو کوکی و گلو درد چرکی ایجاد می‌شود.
علت بروز
بیماری تب روماتیسمی حاد اغلب به دنبال عفونت باکتریایی استرپتوکوکی (آنگینا) ایجاد می‌شود. در برخی از افراد، واکنش ناشی از این عفونت میتواند به التهاب در ارگان‌ها و بافت‌های مختلف بیانجامد.
تب حاد روماتیسمی چه تاثیراتی بر قلب دارد؟
پریکاردیت : این بیماری ممکن است به پریکاردیت (التهاب غشاء دور قلب) منجر شود. این التهاب میتواند مشکلاتی مانند درد در قفسه سینه را به وجود آورد. البته تشخیص پریکاردیت از بیماری های عروق کرونر و سایر علل درد قفسه سینه مهم است.
میوکاردیت : تب حاد روماتیسمی میتواند سبب التهاب عضله قلب شود که عوارضی مانند نارسایی قلبی و کاهش قدرت انقباضی قلب را در پی خواهد داشت.
تب حاد روماتیسمی و افزایش خطر بیماری‌های دریچه ای
بیمارانی که در دوره کودکی یا نوجوانی مبتلا به تب حاد دریچه قلبی به دنبال گلو درد چرکی شده اند، در بزرگسالی با عوارض تنگی و نارسایی دریچه ها به خصوص دریچه میترال مواجه میشوند، که در موارد شدید منجر به تعویض دریچه خواهد شد.
راه تشخیص بیماری
کشت گلو یا آزمایش خون ممکن است برای بررسی عفونت استرپتوکوک استفاده شود.
ممکن است بیماران مبتلا به این عفونت سوفل قلبی یا صدای اضافه ای در قلب خود داشته باشند که در طول یک معاینه فیزیکی توسط متخصص شنیده می شود. سوفل ناشی از نشت خون در اطراف دریچه آسیب دیده ایجاد می شود. صدای اضافی زمانی ایجاد می‌شود که بافت‌های ملتهب قلب حرکت کنند یا روی یکدیگر ساییده شوند.
پس از بررسی کامل سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی، آزمایش‌هایی که برای تشخیص این بیماری استفاده میشوند شامل موارد زیر باشد:
- اکوکاردیوگرافی (اکو): این آزمایش از امواج صوتی برای بررسی حفره ها و دریچه های قلب استفاده می کند. امواج صوتی تصویری را بر روی صفحه نمایش ایجاد می کنند. اکو می تواند آسیب به دریچه های دریچه، جریان برگشت خون از طریق دریچه دارای نشتی، مایع اطراف قلب و بزرگ شدن قلب را نشان دهد. آزمایش اکوکاردیوگرافی مفیدترین آزمایش برای تشخیص مشکلات دریچه قلب است.
- نوار قلب (ECG): این آزمایش قدرت و زمان فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند. ریتم های غیر طبیعی (آریتمی یا دیس ریتمی) را نشان می دهد و گاهی اوقات می تواند آسیب عضله قلب را تشخیص دهد.
- اشعه ایکس قفسه سینه: برای بررسی ریه‌های و بررسی بزرگ شدن قلب عکس اشعه ایکس از قفسه سینه توصیه می شود..
- ام آر آی قلب: نوعی تصویربرداری است که تصاویر دقیقی از قلب می گیرد. ممکن است برای مشاهده دقیق تر دریچه های قلب و عضله قلب استفاده شود.
- آزمایش خون: برای بررسی عفونت و التهاب از آزمایش‌های خون استفاده می شود.
درمان تب روماتیسمی حاد
آنتی‌بیوتیک‌ها
در صورت تشخیص عفونت با باکتری استرپتوکوک، آنتی‌بیوتیک‌ها معمولاً درمان اولیه هستند تا ادامه فعالیت باکتری را کاهش دهند.
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
این داروها برای کنترل درد و التهاب مفاصل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کورتیکواستروئیدها
در موارد شدیدتر، استفاده از کورتیکواستروئیدها ممکن است به تسکین علائم کمک کند.
همچنین، لازم به ذکر است که پیشگیری از عفونت حلقه های استرپتوکوکی و درمان سریع تر به ویژه در موارد حاد، میتواند از ایجاد عوارض جدی جلوگیری کند. افرادی که به عنوان بیمار حساس به عفونت شناخته میشوند، ممکن است نیاز به تزریق داروهای آنتی‌بیوتیکی مانند پنیسیلین داشته باشند.
پیشگیری از بیماری
بیماری تب حاد روماتیسمی را می توان با پیشگیری از عفونت های استرپتوکوکی یا درمان آن ها با آنتی بیوتیک ها در صورت بروز، پیشگیری کرد. مهم است که آنتی بیوتیک ها را طبق دستور مصرف کنید و دوره درمان را کامل کنید، حتی اگر بعد از چند روز احساس بهبودی کنید.
دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی
برای ارتباط با نوبت دهی مطب با شماره 02122894086 تماس بگیرید.
