برای سوزش معده در بارداری چه قرصی بخوریم؟

سوزش و معده درد در بارداری می تواند شدید بوده و برای برخی خانم ها یک مشکل ساز باشد. سوزش سر دل (نشانه بیماری GERD یا رفلاکس مری و معده) در یک چهارم تا نیمی از مادران باردار اتفاق می افتد. این وضعیت معمولا در سه ماهه اول یا دوم بارداری اتفاق افتاده و تا پایان بارداری ادامه می یابد. اگر سوزش گلو شما را آزار می دهد برای جلوگیری و درمان این احساس ناخوشایند کافیست روزانه چند قاشق سویق گندم میل کنید.

دکتر آرزو خسروی عضو انجمن قلب و عروق ایران، اروپا و آمریکا: خوشبختانه سوزش معده در بارداری خفیف و متناوب می باشد اما با این حال می تواند مشکل آفرین یا شدید نیز باشد. در اینجا چندین نکته جهت کمک به مدیریت سوزش سر دل در دوران بارداری بیان میکنیم.

علت سوزش معده در بارداری

سوزش معده در بارداری توسط ترکیبی از هورمون ها و رشد نوزاد درون بدن مادر که به احشای شکمی فشار وارد می کند به وجود می آید. خوشبختانه سوزش معده در بارداری پس از زایمان برطرف می شود.

ممکن است برخی مواد غذایی سبب تشدید سوزش سر دل در دوران بارداری شوند. تمام مواد غذایی که سبب سوزش سر دل در افراد غیر باردار می شوند می توانند سبب سوزش سر دل در افراد باردار نیز شوند. از جمله این مواد غذایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شکلات (کاکائو)
• نعنا و عرق نعنا
• نوشیدنی های کافئین دار (مانند قهوه، چای و نوشیدنی های حاوی الکل و فاقد الکل)
• غذاهای چرب و پر ادویه
• پنیر
• فلفل سیاه و ادویه های تند

درمان سوزش معده در بارداری در مطب دکتر خسروی

مدیریت و درمان سوزش سر دل یا GERD در دوران بارداری شامل بسیاری از اصول است که در مطب دکتر آرزو خسروی پس از بررسی اولیه خانم باردار و تعیین علت آن، در مواردی با تغییر سبک زندگی و در مواردی با تجویز داروهای مناسب انجام می پذیرد. 

سوزش سر دل در بارداری چه نشانه های دارد؟

علائم سوزش سر دل در بارداری شامل:

• احساس سوزش در گلو یا قفسه سینه
• صدا های خشن تنفسی
• سرفه
• گلو درد
• آسیب به دندان ها و از بین رفتن مینای دندان

 ۱۵ راه برای تسکین سوزش معده در بارداری

در ادامه اطلاعاتی در ارتباط با درمان های خانگی که می توانند علائم سوزش سر دل را کاهش دهند و یا از بین ببرند را ذکر میکنیم.

درمان معده درد در بارداری

60 سانتی متر اول سر تخت باید به اندازه 15 تا 20 سانتی متر بالا آورده شود. می توان از یک ابر 15 تا 20 سانتی متری نیز به جای اینکار و جهت بالا بردن سطح نیم تنه بالا استفاده کرد.

تشک باید به اندازه کافی سفت باشد تا بتواند به طور واقعی سطح نیم تنه بالایی را بالا ببرد. این قسمت تشک باید تا به ناحیه میان تنه ادامه بیابد تا تمامی قفسه سینه بالا آورده شود. 

خوابیدن بر روی پهلوی چپ در هنگام شب علاوه بر خانم های باردار در دیگر افرادی که به GERD مبتلا هستند نیز می تواند رفلاکس اسید را کاهش دهد. در این وضعیت برگشت اسید به درون مری از لحاظ فیزیکی امکان کمتری دارد. گاهی اوقات ممکن است نیاز باشد که فرد بر روی یک صندلی راحتی با زاویه 45 درجه یا بیشتر بخوابد.

پس از صرف وعده های غذایی باید از انجام فعالیت هایی که نیاز به خم شدن دارند خودداری کرد. جهت اجتناب از خم شدن به یک پیاده روی کوتاه رفته، کارهای خانگی سبک انجام داده و یا مطالعه کنید.

همیشه به یاد داشته باشید که خانم های باردار نباید سیگار بکشند. سیگار کشیدن علاوه بر آسیب به جنین، اسفنکتر انتهایی مری را شل کرده و رفلاکس اسید معده را تشدید می کند.

از ناحیه میان تنه نباید خم شده و در عوض می توان از ناحیه زانو خم شد.

پوشیدن لباس های تنگ که بر روی معده فشار وارد می کنند، می تواند رفلاکس معده را تشدید کنند.

مصرف ماست و نوشیدن یک لیوان شیر می تواند به تسکین علائم سوزش سر دل کمک کند. در صورتی که فرد عدم تحمل نسبت به لاکتوز دارد، می تواند از محصولات بدون لاکتوز استفاده کند.

باید از مصرف هر گونه مواد غذایی که سوزش سر دل را تشدید می کند (برای مثال قهوه، نوشابه، چای، الکل، شکلات، غذاهای چرب و سرخ شده، میوه های و آبمیوه های حاوی سیتروس، غذاهای ادویه دار، گوجه، نعنا، پنیر و…) اجتناب شود.

باید بجای خوردن وعده های کم با مقدار زیاد، وعده هایی زیاد با مقدار کم مصرف کرد. همچنین، آخرین وعده غذایی در روز باید در اوایل غروب و حداقل 3 ساعت قبل از خواب مصرف شود. زنان باردار و مبتلا به سوزش سر دل نباید فورا پس از مصرف غذا دراز بکشند.

سرعت خود را در غذا خوردن کاهش دهید. سریع غذا خوردن می تواند منجر به سوزش سر دل شود. به آرامی غذا خوردن می تواند فرد را از پری بیش از حد که سبب سوزش سر دل می شود باز دارد.

مقاله پیشنهادی دکتر آرزو خسروی: علت تپش قلب در بارداری چیست و چگونه درمان می شود؟

سعی کنید پس از آخرین وعده غذایی روز به مقدار زیاد آب ننوشید، زیرا هر چه معده در هنگام خواب خالی تر باشد، احتمال برگشت اسید معده کمتر خواهد بود.

به جای سر کشیدن و نوشیدن یک باره مایعات آن ها را مزه مزه کرده و کم کم بنوشید.

جویدن آدامس می تواند در تسکین سوزش سر دل مفید باشد. جویدن آدامس ترشح بزاق را تحریک کرده که آن نیز شامل بی کربنات می باشد. بزاق و بی کربنات بلعیده می شوند و بی کربنات، اسید بازگشته به مری را خنثی می کند.

در صورت توصیه پزشک، فرد می تواند از داروهای بدون نسخه از جمله ضد اسید ها (تامز، رولایدز و…)، H2 بلاکر ها مانند رانیتیدین (زانتاک) یا سایمتدین (تاگامت) یا مهار کننده های پمپ پروتون جهت کمک به رفع علائم سوزش سر دل کمک بگیرد.

زنجبیل به عنوان یک درمان خانگی می تواند به افراد دارای معده درد، حالت تهوع یا استفراغ کمک کند. با این حال، زنجبیل در جهت چنین استفاده ای از طرف سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید نشده است.

قرص برای سوزش معده در بارداری

در قدم اول بهترین روش برای درمان احساس سوزش در گلو و سوزش معده در بارداری استفاده از سویق گندم به عنوان یک هضم کننده عالی غذا است و در صورتی که از این ماده پر ارزش نتیجه دلخواه را کسب نکردید میتوانید از قرص های زیر که باید توسط پزشک تجویز شوند استفاده کنید. هرگز آن ها را سر خود مصرف ننمایید!

• مایلانتا

• ماالوکس

• تامس

• رولاید

• آنتی اسیدها

• مسدود کننده های بتا

قرص معده درد در بارداری

با مصرف داروهایی مانند Pepto Bismol ،Gas-X ،Gaviscon ،Tums و Rolaids می توانید به معده درد کمک کنید.

شربت معده در بارداری

سعی کنید فقط در موارد ضروری از شربت آلومینیوم ام جی در بارداری استفاده نمایید. زیرا مصرف این دارو در دراز مدت عوارضی مانند، بی اشتهایی، یبوست، بهم ریختگی اعصاب و … را به همراه دارد. از این استفاده از این شربت معده در بارداری زیاد توصیه نمی شود. سعی کنید سوزش معده خود را با روش های دیگر بهبود بخشید.

درمان خانگی برای سوزش معده در بارداری

دیگر درمان سوزش معده در بارداری در طب سنتی این است که برای سوزش سر دل شامل 2 تا 3 قاشق چایخوری سرکه سیب در250  میلی لیتر آب می باشد. با اینکه باور بر این است که سرکه سیب اسیدی می باشد اما به تعادل تولید اسید در معده و متعادل سازی اسید معده کمک می کند.

دیگر درمان طبیعی برای سوزش سر دل شامل استفاده از جوش شیرین (شامل سدیم بی کربنات می باشد) جهت خنثی سازی اسید معده است. یک قاشق چایخوری از آن را در نصف فنجان آب ریخته و جهت رفع علائم، آن را بنوشید. قبل از استفاده از هرگونه درمان طبیعی باید با پزشک مشورت شود.

⚠نکته جالب: داستانی قدیمی وجود دارد که می گوید سوزش سر دل در دوران بارداری به معنی این است که نوزاد سری پر مو خواهد داشت. در واقع این داستان حقیقت دارد!

سطوح استروژن در دوران بارداری سبب شل شدن اسفنکتر مری شده که در این حالت، اسید قادر به برگشت به درون مری شده و سبب ایجاد سوزش سر دل می شود، اما سوزش سر دل خود سبب رشد مو نمی شود. این استروژن است که در رشد موهای نوزاد در حال شکل گیری نقش ایفا می کند.

هیچ مدرکی دال بر موثر بودن درمان های هومئوپاتیک در درمان سوزش سر دل در دوران بارداری وجود ندارد. در صورتی که فرد تمایل به امتحان یک روش هومئوپاتیک دارد باید در درجه اول با پزشک خود و یک متخصص هومئوپاتی مشورت کند.

سوزش گلو در بارداری

ممکن است هنگام بارداری به بیماری های بیشتری مبتلا شوید زیرا بیشتر در معرض عفونت هستید سیستم ایمنی بدن شما در دوران بارداری کمی پایین می آید. همه گلودردها به دلیل عفونت نیستند. به عنوان مثال، سوزش معده، یک علامت شایع بارداری است که می تواند باعث گلود درد شود. زنان باردار نیز غالباً دچار سوزش معده می شوند که در نتیجه دچار گلو درد هم می شوند.

زمان مراجعه به متخصص قلب

در صورت رخداد موارد زیر باید به متخصص قلب و عروق حاذق مراجعه نمایید:

• داشتن سوزش سر دل شدید یا درد قفسه سینه
• بهبود نیافتن علائم سوزش سر دل با تغییرات سبک زندگی و درمان ها
• ابتلا به تب، سر درد، حالت تهوع یا استفراغ در سوزش سر دل
• حالت خفگی در هنگام غذا خوردن، مشکل در بلع یا احساس گیر کردن غذا در گلو
• کاهش وزن بدون تلاش برای آن
• استفراغ خون روشن یا مانند دانه های قهوه
• داشتن مدفوع سیاه و قیر مانند

این علائم ممکن است نشانه هایی از بیماری دیگری باشند که نیاز به درمان فوری دارد.

عوارض سوزش معده در بارداری

عوارض ناشی از بیماری رفلاکس معده و روده (خونریزی مری، مشکل در بلع، کاهش وزن و…) شایع نیستند. در شرایط غیر از بارداری، از آنجایی که انواعی از داروهای بسیار موثر در تسکین سوزش سر دل وجود دارند، این وضعیت به آسانی و با موفقیت درمان می شود.

مشکل این جاست که بسیاری از داروها را نمی توان در دوران بارداری مصرف کرد. این ضعف پس از زایمان برطرف می شود. علاوه بر این، پیچ خوردگی ارگان ها در شکم و افزایش فشار شکمی در اثر رشد جنین در رحم می تواند سبب افزایش رفلاکس اسید معده در دوران بارداری شود.