درباره دکتر

دکتر آرزو خسروی – متخصص قلب و عروق، فلوشیپ اکو کاردیوگرافی
عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه
رئیس بخش اکوکاردیوگرافی بیمارستان بقیه الله اعظم
عضو انجمن قلب و عروق ایران
عضو انجمن اکو کاردیوگرافی ایران
عضو انجمن قلب اروپا (ESC)
عضو انجمن اکوکاردیوگرافی و تصویربرداری اروپا (EACVI)
عضو انجمن اکو کاردیوگرافی آمریکا (ASE)
عضو شورای پژوهشی مرکز تحقیقات اترواسکلروز

آریتمی قلبی

فهرست مطالب

بررسی آریتمی های خطرناک قلبی

آریتمی” یا ضربان قلب غیر نرمال به معنای بی نظمی در ضربان قلب است و لزوما به معنی این نیست که قلب شما خیلی تند یا خیلی آهسته می تپد. به این معنی است که ریتم طبیعی خود را ندارد و در مواردی خطرناک است. دکتر آرزو خسروی بهترین متخصص آریتمی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی در این باره توضیح می دهند.

ممکن است احساس کنید که قلبتان ضربان محکمی دارد، یا میلرزد، یا خیلی تند یا خیلی آهسته میتپد. یا ممکن است هیچ چیزی متوجه نشوید، در این مواقع آریتمی بدون علامت است.

آریتمی می تواند یک وضعیت خطرناک محسوب شود، یا ممکن است بدون خطر باشد. اگر احساس کردید که در ضربان قلب شما چیز غیرمعمولی وجود دارد، با اورژانس تماس بگیرید، پزشک علت را تشخیص داده و آن را درمان میکند.

ضربان قلب پایین خطرناک چند است؟

آریتمی های خطرناک قلبی : وقتی ضربان قلب شما خیلی کند است، از آن به عنوان برادی کاردی یاد می شودضربان قلبی پایین است که کمتر از 60 ضربان در دقیقه باشد. برای ورزشکاران و افرادی که به طور منظم ورزش می کنند، ضربان قلب زیر 60 بار در دقیقه طبیعی و حتی سالم است. چنانچه فعالیت بدنی مستمری ندارید یا ورزش نمی کنید و ضربان قلبتان کمتر از 60 بار در دقیقه است، جهت بررسی علت آن به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. 

ضربان قلب سریع چند است؟

به ضربان قلب سریع بیماری تاکی کاردی می گویند. برای بزرگسالان، ضربان قلب سریع به طور کلی به عنوان ضربان قلب بیش از 100 ضربان در دقیقه تعریف می شود. اما در کل باید سن و سلامت فرد را نیز در نظر گرفت.اگر ضربان قلب خود یا هر یک از عزیزانتان بیشتر از 100 بار در دقیقه است، ضروریست جهت تشخیص علت بی نظمی ضربان قلب ،به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

ضربان قلب غیر نرمال

حتی با وجود اینکه قلب شما سالم باشد، ممکن است دچار آریتمی یا همان ضربان قلب غیر نرمال شوید. یا ممکن است آریتمی در اثر موارد زیر بروز یابد:

  • بیماری های قلبی
  • عدم تعادل الکترولیت ها (مانند سدیم و پتاسیم) در خون
  • تغیرات در عضله قلبی
  • صدمات ناشی از حمله قلبی
  • فرآیند بهبودی بعد از جراحی

علل ابتلا به آریتمی های خطرناک قلبی چیست؟

از عوامل موثری که در بروز ضربان قلب غیر نرمال موثر هستند میتوان به بیماری های مختلف قلبی مثل گرفتگی عروق، سکته قلبی و مشکلات دریچه ای قلب و حتی نقص مادرزادی اشاره کرد. با این وجود بسیاری از بیماران مبتلا به آریتمی، ساختمان قلب سالمی دارند، که لازم است با مشاهده علائم این بیماری با مراجعه به پزشک متخصص قلب، جهت درمان به موقع این بیماری اقدام کنند.

انواع مختلف آریتمی قلبی یا ضربان قلب غیر نرمال

  • انقباض زودرس دهلیزی

این یک ضربان زودرس و اضافه ی قلبی است که در حفرات فوقانی قلب که دهلیز نامیده می شوند آغاز می شود. این ها بی خطر هستند و درکل نیازی به درمان ندارند.

  • انقباض زودرس بطنی- PVC

PVC از شایعترین انواع آریتمی است. این یک پرش ضربان قلبی است که همه ما گاهی احساس میکنیم. پرش قلب می تواند با اضطراب، مصرف زیاد کافئین یا نیکوتین در ارتباط باشند. اما بعضی اوقات ممکن است در اثر بیماری های قلبی یا عدم تعادل الکترولیکی به وجود بیایند. اگر شما این حالت را زیاد تجربه کردید، به یک متخصص قلب مراجعه کنید.

  • فیبریلاسیون دهلیزی

این ضربان قلب غیر نرمال شایع، باعث میشود که حفره ی فوقانی قلب غیرطبیعی منقبض شود.

A-fib ،فیبریلاسیون دهلیزی در جوانان
فیبریلاسیون دهلیزی
  • فلاتر دهلیزی

این نوع ضربان قلب غیر نرمال معمولا از فیبریلاسیون دهلیزی سازمان یافته تر و منظم تر به وجود می آید. این حالت معمولا در افرادی که بیماری قلبی دارند  یا در هفته ی نخست بعد از جراحی به وجود می آید. اغلب به فیبریلاسیون دهلیزی تغییر می یابد.

  • تاکیکاردی پاروکسیسمال فوق بطنی یا pat

ضربان قلب سریع، معمولا با ریتم منظم، از بالای حفرات تحتانی قلب یا بطن ها آغاز میشود. ناگهانی آغاز شده و پایان می یابد.

  • تاکیکاردی مسیر اضافه

شما ممکن است دچار ضربان قلب سریع شوید به این دلیل که یک راه اضافی ارتباطی بین حفرات فوقانی و تحتانی قلب شما وجود دارد. زمانی که این اتفاق در قلب شما به وجود می آید، میتوانند باعث ضربان قلب سریع تر شود که به آن تاکیکاردی میگویند. پالس هایی که ضربان قلب را کنترل میکنند خیلی سریع به اطراف قلب میرسند و باعث ضربان سریع و غیر نرمال قلب میشوند.

  • تاکیکاردی چند مدخلی گره AV

این نوع دیگری از ضربان قلب سریع میباشد. میتواند باعث تپش قلب، غش کردن یا نارسایی قلبی شود. در بعضی از موارد این موضوع با یک راه حل ساده که نفس کسیدن عمیق است برطرف میشود. همچنین بعضی از دارو ها باعث توقف این حالت میشوند.

  • تاکیکاردی بطنی

ضربان قلب سریع که از حفرات تحتانی قلب آغاز میشود. به دلیل اینکه قلب خیلی سریع میتپد، نمیتواند به اندازه ی کافی خونگیری کند. این میتواند یک آریتمی خطرناک باشد، به خصوص در افرادی که بیماری های قلبی دارند، و ممکن است با علائم دیگری همراه باشد.

  • فیبریلاسیون بطنی

زمانی این موضوع اتفاق می افتد که حفرات تحتانی قلب می تپند اما نم یتوانند به خوبی منقبض شوند و خون را به بدن برسانند. این مورد جزو آریتمی های خطرناک قلبی است و باید سریعا با CPR و از بین بردن فیبریلاسیون درمان شود.

  • سندرم QT طولانی

این موضوع میتواند باعث ایجاد یک ضربان قلب غیر نرمال خطرناک و حتی مرگ ناگهانی شود. پزشکان میتوانند این حالت را با دارو یا دستگاهی به اسم دفیبریلاتور درمان کنند.

  • برادی کاردی

ضربان قلب آهسته میباشد که ممکن است در اثر بیماری های سیستم الکتریکی قلب به وجود بیاید. زمانی که این اتفاق می افتد، ممکن است احساس کنید که درحال مردن هستید، یا حتی بمیرید. همچنین این حالت ممکن است در اثر مصرف دارو ها نیز ایجاد شود. درمان ممکن است قرار دادن ضربان ساز باشد.

علائم برادی کاردی

  • عملکرد غیرطبیعی گره سینوسی

این ضربان قلب آهسته ی قلب در اثر مشکلات گره سینوسی ایجاد میشود. بعضی از افرادی که این مشکل را دارند باید ضربان ساز بگیرند.

  • بلاک قلبی

یک نوع تاخیر با بلاک (انسداد) کامل در مسیر پالس هایی است که باید از گره سینوسی به قسمت های تحتانی قلب بروند. قلب ممکن است نامنظم و اغلب آهسته بتپد. در موارد شدید به افراد ضربان ساز داده میشود.

علائم آریتمی های خطرناک قلبی

آریتمی میتواند بدون صدا باشد، به معنی این که شما علائمی را احساس نمی کنید. متخصص قلب میتواند در حین معاینه ی جسمی با گرفتن نبض یا به وسیله ی نوار قلب، ضربان قلب غیر نرمال را متوجه شوند.

 علائم آریتمی های خطرناک قلبی شامل موارد زیر هستند:

  • تپش قلب
  • احساس کوبیده شدن در قفسه ی سینه
  • سرگیجه یا احساس سبکی سر
  • غش کردن
  • تنگی نفس
  • درد قفسه ی سینه یا تنگی آن
  • ضعف یا خستگی

آریتمی های خطرناک قلبی در چه افرادی بیشتر است؟

افرادی که به فشار خون بالا، دیابت و مشکلات تیروئیدی مبتلا هستند یا سابقه بیماری های عروق کرونری و … دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به آریتمی یا ضربان قلب غیر نرمال هستند.

تشخیص آریتمی های خطرناک قلبی

برای تشخیص آریتمی های خطرناک قلبی یا کشف علت آن متخصص قلب از آزمایش های زیر استفاده می کند:

  • نوار قلب

 این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب شما را ضبط میکند. در قفسه ی سینه، بازو و پاهای شما وسایل کوچکی قرار خواهند داد تا یک آزمایش سریع و بدون درد برای شما انجام شود. آزمایش نوار قلب در مطب دکتر آرزو خسروی انجام می شود. 

📌مطلب مرتبط: نوار قلب چه چیزی را نشان می دهد؟

#تصویر نوار قلب خطرناک

نوار قلب مشکل دار

  •  هولتر ریتم

این یک وسیله ی قابل حمل برای گرفتن نوار قلب است که میتوانید برای 1 تا 2 روز از آن استفاده کنید. یک الکترود هایی روی پوست شما تعبیه میشوند. این کار بدون درد است و شما میتوانید به کارهای روزانه ی خود برسید. هولتر ریتم 24 و 48 ساعته در مطب دکتر آرزو خسروی انجام می شود. برای اطلاع از نحوه انجام آزمایش هولتر ریتم کلیک کنید

  • مانیتور ایونت

اگر اغلب علائم شما وجود ندارند، پزشک شما ممکن است توصیه کند که یک مانیتور ایونت بپوشید، معمولا برای زمانی تا یک ماه. این یک وسیله است که زمانی که دکمه ی آن را فشار میدهید، برای چند دقیقه فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت و ضبظ خواهد کرد. هر زمانی که متوجه علائمتان شدید، باید برای خواندن جواب توسط پزشک به او مراجعه کنید.

  • تست ورزش

جند نوع تست ورزش مختلف وحود دارد. هدف این که ببینند با وارد کردن فشار به قلب تا چه زمانی قلب دچار اختلال ریتم یا کاهش خونرسانی به بدن میشود.  در تست های متداول تر، شما روی یک تردمیل راه میروید یا روی یک دوچرخه ی ایستا پدال میزنید که سختی آن با گذشت زمان افزوده میشود، در این هنگام نوار قلب شما گرفته میشود و ضربان قلب و فشار خون شما محاسبه می شود. تست ورزش در مطب دکتر آرزو خسروی انجام می شود . 📌تست ورزش چگونه انجام می شود؟ چه چیزی را نشان میدهد؟

  • اکوی قلب

 یک آزمایش سونوگرافی است که عضلات قلب و دریچه ها را ارزیابی می کند. اکوکاردیوگرافی قلب در مطب دکتر آرزو خسروی،فلوشیپ اکوکاردیوگرافی انجام می شود . برای آشنایی با نحوه انجام آزمایش اکو قلب در مطب کلیک کنید.

  • کاتتر گذاری قلب

ممکن است پزشک شما یک تیوب نازک و بلند را به یکی از عروق خونی بازو یا پای شما وارد کند. او توسط یک دستگاه اشعه ایکس مخصوص آن را به قلب وارد میکند. بعد از آن یک ماده حاجب را به قلب شما وارد میکند تا به وسیله فیلمبرداری اشعه ایکس از دریچه های قلب، عروق کروناری و حفرات قلبی شما فیلم تهیه کند.

  • بررسی الکتروفیزیولوژی

 این آزمایش فعالیت الکتریکی و راه های قلبی شما را ثبت میکند. این کار کمک میکند تا دریابند چه چیزی باعث مشکلات ریتم قلبی شده است و بهترین درمان برای آن را پیدا کنند. در طی آزمایش، پزشک شما به صورت ایمن دوباره ریتم قلبی شما را مختل میکند و بعد از آن ممکن است داروهایی برای کنترل آن بدهد و مشاهده کند که کدام یک از آن ها مناسب تر هستند.

اکو-مطب

درمان آریتمی های خطرناک قلبی

کاردیوورژن الکتریکی جیست؟

اگر داروها نتوانند وجود بی نظمی ضربان قلب را کنترل کنند، شما ممکن است به کاردیوورژن نیازمند شوید. برای این، پزشکان به شما یک بیهوشی کوتاه میدهند، و بعد از آن یک شوک الکتریکی به قفسه ی سینه شما میدهند تا به قلب شما اجازه دهند دوباره با ریتم طبیعی شروع به کار کند.

ضربان ساز چیست؟

این دستگاه پالس های الکتریکی ای به عضلات قلب شما میفرستد تا ضربان آن را در محدوده ی طبیعی حفظ کند. این وسیله یک ژنراتور ضربان ساز است که به وسیله ی سیم این ضربان ها را به عضلات قلب شما ارسال میکند.

ضربان ساز راهی برای درمان ضربان قلب غیر نرمال

Implantable Cardioverter Defibrillator چیست؟

پزشکان معمولا از این وسیله برای درمان تاکیکاردی بطنی و فیبریلاسیون بطنی استفاده میکنند، دو ریتم تهدید کننده ی حیات. این وسیله شامل موارد زیر است:

  • ضربان ساز ضد تاکیکاردی: زمانی که قلب خیلی سریع میتپد، یک پالس هایی به قلب شما ارسال میشود تا ضربان آن دوباره به حالت عادی برگردد.
  • کاردیوورژن
  • از بین برنده ی فیبریلاسیون: زمانی که قلب شما خیلی تند یا نامنظم میتپد، به عضلات قلبی یک شوک با انرژی بیشتر داده میشود تا به ریتم طبیعی بازگردند.
  • ضربان ساز ضد برادیکاردی: زمانی که قلب شما آهسته میتپد، ضربان آن را به حالت طبیعی برمیگرداند.

کاتتر تخریب کننده چیست؟

این فرآیند باعث درست شدن مشکلات الکتریکی قلب می شود.

پزشکان یک کاتتر را به درون پا وارد میکنند. این کاتتر انرژی های الکتریکی با فرکانس بالا را به بک ناحیه ی کوچک قلب ارسال میکند که باعث میشود ریتم های غیرطبعی قلبی از بین بروند. این انرژی ارتباط بین راه های ریتم غیر طبیعی قلب را قطع میکند.

جراحی قلب به خاطر آریتمی

فرآیند میز “Maze” نوعی جراحی است که برای تصحیح فیبریلاسیون دهلیزی صورت میگیرد. در طی این فرآیند، جراح تعدادی برش روی حفرات فوقانی قلب ایجاد میکند. هدف این است که پالس های الکتریکی قلب فقط از طریق یک راه خاص منتقل شوند. بعضی از موارد بعد از انجام جراحی باید از ضربان ساز استفاده شود.


دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق و فلوشیپ اکوکاردیوگرافی

جهت مراجعه حضوری به مطب با نوبت دهی به شماره  ۰۲۱۲۲۸۹۴۰۸۶  تماس بگیرید.