از علت تا درمان تنگی دریچه میترال قلب

دریچه میترال در سمت چپ قلب بین دهلیز و بطن قرار دارد. خون از دهلیز چپ، از طریق دریچه میترال به بطن چپ و از آنجا به آئورت پمپ می شود. دریچه میترال سالم باعث می شود که خون این مسیر را طی کند، اما مانع بازگشت خون مى شود.
علت اصلی تنگ شدن دریچه میترال تب روماتیسمی است. گرچه تب روماتیسمی در بعضی از کشورها رایج است، اما به دلیل تشخیص زودهنگام و درمان عفونت های استرپتوکوک، معمولا نادر است.

علت تنگی دریچه قلب

۱- تب روماتیسمی

تنگی دریچه میترال معمولا به علت تب روماتیسمی است که بیشتر در بچه ها شایع است و از پاسخ ایمنی بدن به یک عفونت با باکتری استرپتوکوک حاصل می شود. و تنگی دریچه عارضه ى جدی تر از گلودرد و یا تب زرد است.

ارگان هایى که اغلب تحت تاثیر تب های حاد روماتیسمی قرار مى گیرند، مفاصل و قلب هستند. مفاصل می توانند بسیار ملتهب شوند و منجر به ناتوانی موقتی و گاهی اوقات مزمن شوند. پوشش قلب (اندوکاردیت)، عضله ى قلب (میوکاردیت) و غشای اطراف قلب (پریکاردیت) می توانند ملتهب شوند.

هنگامی که دریچه میترال (یا هر دریچه قلب) درگیر شود، منجر به یک بیماری قلبی مزمن به نام روماتیسم قلبی می شود. علائم بالینی این بیماری ممکن است 5 تا 10 سال پس از دوره تب روماتیسمی رخ ندهد.

به گفته انجمن قلب آمریکا (AHA)، بیشتر موارد تنگی میترال در آمریکا، در بزرگسالانی است که تب روماتیسمی را قبل از استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها داشته اند. و بیشتر احتمال دارد در افرادی رخ دهد که از کشورهایی که تب روماتیسمی در آن ها رایج است نقل مکان کنند.

۲- زخم

زخم عاملی است که برخی افراد را نسبت به سایرین به تنگی دریچه ی میترال حساس تر می کند. زنان نسبت به مردان در معرض خطر بیشتری هستند.

۳- نقص مادرزادی

نقص مادرزادی قلب ممکن است سبب ایجاد تنگی دریچه قلب در کودک شود. نوزادان متولد شده با این بیماری معمولا به جراحی نیاز دارند.

در موارد نادر، رسوب کلسیم روی دریچه ی میترال ممکن است باعث ایجاد تنگی در آن شود. علل نادر تر برای تنگی دریچه میترال عبارتند از:

• تومورها
• لخته شدن خون
• پرتو درمانی
• رسوب کلسیم روی دریچه
• نقص مادرزادی قلب

علل و درمان انواع بیماری مادرزادی قلب

علائم تنگی دریچه میترال قلب

تنگی دریچه قلب معمولا منجر به تنگی نفس، به ویژه در هنگام ورزش یا دراز کشیدن می شود. علائم شایع دیگر شامل موارد زیر می باشد:

• سرفه، با یا بدون خون
• درد قفسه سینه یا ناراحتی قفسه سینه
• خستگی
• تورم در مچ پا و یا پا
• عفونت تنفسی

اگر تنگی دریچه میترال شدید باشد، ممکن است احساس لرزش یا تپش قلب داشته باشید. به ندرت، ممکن است در قفسه سینه احساس ناراحتی کنید. ممکن است در قفسه سینه احساس تنگی یا سنگینی داشته باشد، یا ممکن است دردی را احساس کنید که به خارج از قفسه سینه انتشار مى یابد.

در بعضی موارد، تنگی دریچه میترال ممکن است علامتدار نباشد، یا علائم فقط در طی فعالیت ظاهر شوند. همچنین ممکن است علائم خود را زمانی که بدن تحت فشار است مانند عفونت یا حاملگی نشان دهند.

علاوه بر نشانه های رایج، کودکان مبتلا به این مشکل ممکن است رشد کندتری داشته باشند.

تنگی دریچه میترال و تنگی نفس

اگرچه یکی از علائم افتادگی دریچه میترال و تنگی دریچه میترال (به طور کلی نارسایی دریچه میترال) تنگی نفس می باشد، اما باید بدانیم همیشه تنگی نفس به معنای مشکل دریچه میترال نیست و در موارد بسیار شدید باید به دکتر متخصص قلب و  عروق برای تشخیص نارسایی دریچه میترال مراجعه نمود.

تشخیص تنگی دریچه میترال

در اینجا چندین تست وجود دارد که پزشک می تواند برای تشخیص تنگی دریچه قلب استفاده کند:

✔ معاینه فیزیکی

دکتر با استتوسکوپ (گوشی پزشکی) به قلب گوش می دهد. در افراد مبتلا به این بیماری، از قلب اغلب صداهای غیرعادی شنیده می شود. سوفل قلبی (نوعی صدای غیر عادی دیگر)، ضربان نامنظم و تجمع مایع در ریه ها، همه شاخص های تنگی دریچه میترال هستند.

✔ تصویر برداری

پزشک شما ممکن است از انواع تصویربرداری ها برای تایید تشخیص یا یافتن علت اصلی مشکل، استفاده کند:

پرسش از دکتر نوبت دهی تلفنی

1- اکوکاردیوگرام، تصویری از ساختار و عملکرد قلب می دهد که توسط امواج اولتراسوند تولید می شود که رایج ترین تست تشخیصی است.

2- عکس قفسه سینه با اشعه ایکس، تصاویری از قلب و ریه ها را فراهم می کند.

3- اکوکاردیوگرام از طریق مری (TEE)، با رسیدن امواج فراصوت به مری تصویری از قلب ایجاد می شود. این روش تصویر بردارى دقیق تری از یک اکو سنتی ایجاد می کند، زیرا مری درست پشت قلب قرار دارد.

4- کاتتریزاسیون قلب، یک لوله ی بلند و نازک است که به بازو، بالای ران یا گردن وارد می شود و به قلب می رسد. این کار به دکتر اجازه ی انجام انواع تست ها، از جمله گرفتن یک تصویر از عروق خونی قلب را می دهد. این روش تهاجمی و خطرناک و در عین حال دقیق ترین روش است.

تست هایی برای ضربان نامنظم قلب

تست هایی که می توانند ضربان غیر طبیعی قلب را نشان دهند عبارتند از:

☑ الکتروکاردیوگرفی

فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند.

☑ نظارت با هولتر

فعالیت الکتریکی قلب را با استفاده از یک دستگاه مانیتور قابل حمل در طول مدت 24 تا 48 ساعت ثبت می کند.

☑ تست استرس

شما فعالیت هوازی متوسط انجام می دهید و پزشک شما را در حین تمرین پایش می کند، این کار برای نظارت بر عملکرد قلب حین استرس فیزیکی است.

درمان تنگی دریچه میترال 

درمان تنگی دریچه قلب می تواند بسته به نشانه های شما و شدت بیماری خیلی متفاوت باشد. اگر هیچ علامتی ندارید و فقط تنگی متوسط دریچه میترال دارید، ممکن است نیازی به درمان نداشته باشید.

❇ داروها

اگر تنگی دریچه میترال باعث ایجاد علائم شود، پزشک ممکن است دارو تجویز کند. اگر چه در حقیقت مشکل دریچه میترال را حل نمی کنند، اما می توانند به درمان علائم شما کمک کنند. انواع داروهایی که ممکن است پزشک شما تجویز کند عبارتند از:

• ضد انعقاد ها (رقیق کننده ى خون)
• دیورتیک ها (برای کاهش تولید مایع از طریق افزایش تولید ادرار)
• آنتی آریتمی ها (برای درمان ضربان های غیر طبیعی قلب)
• مسدود کننده های بتا (برای کاهش سرعت ضربان قلب)

❇ والووپلاستی (بالون زدن دریچه)

پزشک شما ممکن است برای انجام والووپلاستی بالون در میترال بزند. اگر شما به درمان بیشتر از دارو نیاز دارید، اما دریچه میترال شما به اندازه ای آسیب ندیده که جراحی قلب انجام دهید، این روش یک گزینه است. که در آن یک لوله (کاتتر) با بالون متصل به آن را از طریق ورید به قلب وارد می کنند، هنگامی که در دریچه میترال قرار می گیرد، پزشک بالون را باد می کند. در بعضی موارد، ممکن است لازم باشد که بیش از یک بار این روش انجام شود.

❇ جراحی دریچه میترال

جراحی ممکن است ضروری باشد. پزشک شما ممکن است بتواند دریچه میترال موجود را برای بهبود عملکرد با جراحی ترمیم کند . اگر این کار امکان پذیر نباشد، ممکن است به تعویض دریچه نیاز داشته باشید. جایگزینی می تواند بیولوژیکی (به عنوان مثال از گاو، خوک و یا انسان)، یا مکانیکی باشد.

ایا تنگی دریچه میترال خطرناک است؟

تنگی دریچه میترال اگر تشخیص داده نشود یا درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی شود، این عوارض عبارتند از:

✅ اغلب آریتمی (ضربان قلب نامنظم) ایجاد می کند. در بسیاری از موارد فیبریلاسیون دهلیزی، که در آن دهلیز لرزش نابجا دارد اتفاق می افتد.

✅ اندوکاردیت (عفونت قلب) و نارسایی قلبی می تواند رخ دهد.

✅ تنگی دریچه میترال بر ریه ها نیز تاثیر می گذارد. در نتیجه ی تنگی دریچه میترال، مایع در ریه ها جمع می شود (ادم ریوی) و ممکن است فشار خون ریوی ایجاد شود.

اگرچه تغییر شیوه زندگی نمی تواند تنگی دریچه میترال را اصلاح کند، ولی ممکن است علائم شما را تسکین دهد یا از بدتر شدن مشکل جلوگیری کند.

دکتر شما ممکن است پیشنهاد تغییر رژیم غذایی دهد، که شامل مصرف کمتر الکل، کافئین، تحریک کننده های دیگر (مثل داروهای سرماخوردگی و ضد سرفه) و نمک می باشد.

شما باید وزن خود را مناسب نگه دارید، پزشک ممکن است در این راستا به شما ورزش هایی آموزش دهد زیرا ورزش ها باید متناسب با شرایط شما باشد چون ورزش های سنگین می توانند علائم را بدتر کنند.