بعضی از بیماران به خاطر عوارض و تداخل های زیادی که قرص وارفارین دارد به دنبال جایگزین های آن می گردند. در این مقاله کوتاه نام جایگزین های قرص وارفارین را آورده ایم و درباره مزایا و معایب آن صحبت کرده ایم. اما بیشترین قرصی که در ایران به عنوان جایگزین وارفارین تجویز می گردد قرص ریواروکسابان است.
وارفارین یکی از معروف‌ترین داروهای ضد انعقاد خون است و در درمان ترومبوز عروقی شدید مصرف می‌شود. ترومبوز حالت لخته شدن خون در رگ‌ها است و بسیار خطرناک است.
وارفارین علاوه بر فواید، دارای عوارضی نیز است. مصرف دارو باید تحت نظر پزشک باشد و صورت مصرف وارفارین همراه با داروهای دیگر ملزم به رعایت برخی نکات در رژیم غذایی است. جایگزین‌های دیگری که امروز به‌جای وارفارین وجود دارد همانند این دارو علاوه برداشتن فایده، عوارضی در پی‌دارند.
جایگزین‌های وارفارین
امروزه داروهایی هستند که به‌عنوان جایگزین برای وارفارین مصرف می‌شود. این دارو معمولاً به‌صورت قرص و آمپول‌های زیر جلدی هستند. در جدول زیر نام داروهای جایگزین وارفارین نشان داده‌شده است.
| اشکال دارویی | نام تجاری | نام دارو |
| قرص | Eliquis | Apixaban |
| قرص | Pradaxa | Dabigatran |
| آمپول | Fragmin | Dalteparin |
| قرص | Savaysa | Edoxaban |
| آمپول | Lovenox | Enoxaparin |
| آمپول | Arixtra | Fondaparinux |
| قرص | Xarelto | Rivaroxaban |
عملکرد ریواروکسابان و داروهای جایگزین
این داروها همانند وارفارین، مانع انعقاد خون هستند؛ اما نحوه عملکرد این داروها متفاوت است. به‌طوری‌که در مراحل مختلف روند انعقاد خون تأثیر می‌گذارند. ازاین‌رو این تمایز باعث سهولت در مصرف دارو شده است.
مزایا
داروهای جدید در مقایسه با وارفارین دارای مزایا بیشتری هستند. عملکرد آن‌ها به‌محض مصرف نسبت به وارفارین سریع‌تر بوده و تأثیر دارو با قطع مصرف آن به پایان می‌رسد. همچنین برای تعیین سطح رقیقی خون نیازی به آزمایش‌های بسیار نیست. این داروها با مصرف داروهای دیگر تداخل ندارد و نیز تأثیری در رژیم غذایی فرد نمی‌گذارد.
نقاط ضعف داروهای جدید جایگزین وارفارین
داروهای جدید جایگزین وارفارین دارای کاستی‌هایی هستند. به‌عنوان نمونه این داروها فقط با عنوان تجاری موجود بوده و بسیار گران‌قیمت هستند. ازاین‌رو ممکن است شرکت بیمه از تقبل هزینه آن سر باز زند. در مواردی نیز ممکن است در صورت تائید بیمه هزینه آن به‌صورت کلی و یا قسمتی از آن تقبل می‌شود.
برای داروهای جدید تاکنون هیچ پادزهری وجود ندارد و اثر طولانی‌مدت آن بر بیمار هنوز مشخص نیست.
پیشگیری از ترومبوز عروقی شدید
ترومبوز عروقی شدید به انعقاد خون در رگ‌ها اطلاق می‌گردد و معمولاً در رگ‌های پا است. خون از طریق سیاهرگ‌هایی به قلب بازمی‌گردد. جریان خون درون سیاهرگ‌ها کندتر از سرخرگ‌ها است و این به دلیل عدم فشار از ناحیه قلب است. درزمانی که بدن تحرک نداشته باشد، این جریان حتی کندتر نیز می‌گردد. زمانی که سرعت جریان خون داخل رگ‌ها کم شود خطر انعقاد خون افزایش می‌یابد. این مسئله درون رگ‌های خونی بزرگ‌تر که خون بیشتری در آن‌ها جریان دارد شدیدتر است.
ترومبوز عروقی شدید در افراد کم‌تحرک که ممکن است به دلیل عمل جراحی، تصادف و پیری دارای فعالیت کمتری باشند بیشتر شایع است. این دسته از افراد در معرض بیشتر خطر ترومبوز عروقی شدید هستند.
وارفارین و داروهای جایگزین آن‌که توسط پزشک به‌منظور پیشگیری یا درمان ترومبوز عروقی شدید تجویز می‌گردد، باید به‌صورت منظم و طبق دستور پزشک مصرف شود. درصورتی‌که ترومبوز عروقی درمان نگردد، لخته خونی بزرگ‌تر شده و درون رگ‌ها به حرکت درمی‌آید و ممکن است از طریق جریان خون وارد قلب شود. سپس ازآنجا وارد رگ‌های باریک‌تر که به سمت ریه می‌رود شده و باعث مسدود شدن جریان خون می‌گردد. به این حالت که منجر به مرگ فرد می‌شود آمبولیسم ریوی گویند.
توصیه
همان‌طور که گفته شد داروهای جایگزین وارفارین وجود دارد که برای پیشگیری و درمان ترومبوز عروقی تجویز می‌شود؛ اما در مورد داروهای جدید باید نکات زیر را به خاطر داشت:
- داروهای جایگزین وارفارین علاوه بر مزایا دارای عوارض نیز هستند.
- داروهای جایگزین وارفارین فقط توسط پزشک و فقط برای افرادی که مورد تشخیص پزشک، تجویز می‌گردد.
- ازآنجاکه ممکن است شرکت بیمه هزینه این داروها را تقبل نکند ممکن است خرید این داروها به‌صورت آزاد باشد.
- روند کامل پیشگیری و درمان ترومبوز عروقی بسیار مهم و حائز اهمیت است.
دکتر آرزو خسروی متخصص قلب و عروق و فوق تخصص اکوکاردیوگرافی
برای پرسش از دکتر بر روی مشاوره پزشکی کلیک کنید.
